Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng
Tràn lan hàng Trung Quốc "đội lốt" hàng Việt né thuế Trump
Hiện nay, trên thị trường xuất hiện nhiều mặt hàng như linh kiện điện tử, hàng gia dụng được nhập khẩu ào ạt vào Việt Nam. Đặc điểm chung của loại hàng này được gia công hết sức đơn giản, nhưng khi đưa về Việt Nam lắp ráp sẽ đội lốt hàng "Việt Nam" để bán ra thị trường MỹTrao đổi với chúng tôi, chuyên gia kinh tế Nguyễn Thành Trung cho rằng, theo các quy định thì hàng hóa sản xuất 100% trong nước được mang thương hiệu Việt. Ví dụ như ta nhập bột mì về Việt Nam thì đó chỉ là bột mì. Khi được chế biến thành bánh kẹo, bánh mì thì gọi là hàng Việt Nam. Một ví dụ khác, chiếc điện thoại Samsung được ghi sản xuất tại Việt Nam nhưng ai cũng biết đó là sản phẩm của Hàn Quốc, cũng như chiếc ôtô BMW được ghi là sản xuất tại Mỹ nhưng đó là sản phẩm của Đức. Theo đó, hàng hóa không được sản xuất trong nước thì không thể gọi là "Made in Vietnam".
Tương tự, trong ngành may mặc, da giày... chúng ta phải nhập khẩu nguyên phụ liệu. Tuy nhiên, thành phẩm lại được hình thành trong nước thì được gọi là "Made in Việt Nam". Lấy ví dụ, một chiếc đồng hồ đâu dễ gắn nhãn hiệu "Swiss made" (sản xuất tại Thụy Sĩ), trước hết phải đáp ứng nhiều tiêu chí nghiêm ngặt như máy phải làm ở Thụy Sĩ, đóng vỏ ở Thụy Sĩ và việc kiểm tra sau cùng phải thực hiện cũng ở quốc gia này...
Trong khi đó, Tổng cục Hải quan cho biết, 100% doanh nghiệp dính nghi án đánh tráo khái niệm xuất xứ hàng hóa, sau khi bị kiểm tra sau thông quan đều có vi phạm. Hành vi chung của các DN này là nhập hàng từ Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc)... có nhà xưởng tại Việt Nam, nhưng chỉ thực hiện vài thao tác "lắp ráp đơn giản". Chẳng hạn, mới đây Công ty TNHH xe đạp Excel làm thủ tục xuất lô hàng xe đạp, xe đạp, xe lướt điện gắn mác "Made in Vietnam" xuất đi Mỹ. Đặc biệt, các linh kiện nhập khẩu về Việt Nam, chỉ gia công sơn khung, càng, ghi đông, tay lái mà không trải qua bất kỳ công đoạn gia công sản xuất nào.
Qua kiểm tra, Hải quan phát hiện toàn bộ lô hàng của Công ty Excel có 100% vốn đầu tư từ Trung Quốc nhập khẩu 100% linh kiện từ Trung Quốc, về Việt Nam chỉ lắp ráp đơn giản ở giai đoạn cuối cùng thành sản phẩm xe đạp, xe đạp điện, xe lướt điện thành sản phẩm hoàn chỉnh. Thậm chí có doanh nghiệp dù chưa hoàn thành giai đoạn đầu tư lắp ráp dây chuyền máy móc, nhưng đã có sản phẩm xuất khẩu và đã bị các đơn vị hải quan điểm mặt cho rằng, gian lận chứng nhận xuất xứ nhằm lách thuế. Theo Tổng cục Hải quan, hình thức gian lận về xuất xứ trong thời điểm hiện nay diễn ra theo chiều hướng tinh vi mà phía cơ quan quản lý cũng khó xác định.
Hàng Trung Quốc nhập khẩu vào Việt Nam đóng mác đi Mỹ
Thâm hụt thương mại của Mỹ với Việt Nam đã vượt quá 110 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm 2024, theo số liệu mới nhất của Hoa Kỳ, trong lúc xuất khẩu từ quốc gia vốn là trung tâm công nghiệp của Đông Nam Á cũng tăng cao khi tiền đồng giảm giá kỷ lục so với đồng đô la.
Số liệu mới nhất do cơ quan thống kê Hoa Kỳ đưa ra hôm 7/1 cho thấy Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ lượng hàng hóa trị giá hơn 124,8 tỷ USD trong khi chỉ nhập khẩu lượng hàng trị giá gần 10,9 tỷ USD từ Mỹ tính đến hết tháng 11/2024. Theo thống kê của US Census Bureau, mức thâm hụt thương mại vượt hơn 113 tỷ USD là mức cao nhất trong 11 tháng của một năm so với bất kỳ năm nào trước đây kể từ khi Việt Nam và Mỹ bắt đầu giao thương vào năm 1992.
Mức thâm hụt này chỉ thấp hơn so với hơn mức 116 tỷ USD mà Việt Nam đạt thặng dư thương mại với Mỹ trong cả năm 2022.
Số liệu của Mỹ cho thấy mức thâm hụt của 11 tháng đầu năm 2024 tăng gần 18% so với cùng kỳ năm trước đó. Với đà tăng trưởng xuất hàng sang Mỹ, vốn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, dự kiến mức thâm hụt thương mại cho cả năm 2024 sẽ đạt mức kỷ lục mới.
Khi ông Donald Trump nhậm chức tổng thống Mỹ nhiệm kỳ 1 năm 2017, mức thâm hụt của Mỹ với Việt Nam chỉ là 38,3 tỷ USD, tức khoảng gần 1/3 so với con số của 11 tháng đầu năm 2024. Gần cuối nhiệm kỳ đó, ông Trump đã đe dọa đánh thuế lên hàng hóa của Việt Nam và gọi quốc gia Đông Nam Á là “kẻ lạm dụng thương mại tồi tệ nhất”.
Dữ liệu mới nhất của US Census Bureau xác nhận Việt Nam tiếp tục đứng thứ 3, chỉ sau Trung Quốc và Mexico, về mức thặng dư thương mại cao nhất với Mỹ. Trung Quốc có mức thặng dư thương mại với Mỹ đạt hơn 270 tỷ USD trong khi Mexico là hơn 157 tỷ USD. Thống kê cho thấy Việt Nam đứng thứ 30 trên thế giới về lượng hàng nhập khẩu từ Mỹ.
Theo Reuters, các nhà phân tích coi khoảng cách lớn này là một rủi ro cao đối với quốc gia phụ thuộc vào xuất khẩu trong bối cảnh Tổng thống đắc cử Trump, người sẽ trở lại Nhà Trắng vào ngày 20/1, đã đe dọa áp thuế lên đến 20% đối với tất cả các hàng hóa nhập khẩu của Hoa Kỳ.
Rủi ro đó đã trở nên trầm trọng hơn do đồng tiền của Việt Nam giảm mạnh trong những tháng gần đây khi tiền đồng giao dịch gần mức thấp nhất từ trước tới nay so với đồng đô la Mỹ, theo phân tích của hãng tin Anh.
Washington đang theo dõi chặt chẽ vì Việt Nam nằm trong “Danh sách giám sát” của Mỹ để kiểm tra ngoại hối. Việc kiểm soát các hoạt động nhằm theo dõi việc thao túng tiền tệ này sẽ được chuyển giao cho chính quyền Trump khi ông lên nắm quyền vào cuối tháng này.
Việt Nam có các hoạt động công nghiệp tập trung vào xuất khẩu lớn của các công ty đa quốc gia Mỹ như Apple, Google, Nike và Intel.
Số liệu thương mại chưa điều chỉnh theo mùa mới nhất của US Census Bureau cho thấy vào tháng 11/2024, thâm hụt thương mại của Mỹ với Việt Nam tăng thêm hơn 12,1 tỷ USD, cao hơn gần 2 tỷ USD so với tháng cùng kỳ của năm trước đó.
Việc tiền đồng yếu có thể là yếu tố hỗ trợ cho thâm hụt thương mại tăng cao, theo Reuters.
“Nếu Mỹ nhận thấy rằng Việt Nam cố tình giữ tiền đồng yếu để đạt được lợi thế thương mại không công bằng thì điều này có thể gây ra những cáo buộc mới về thao túng tiền tệ,” Leif Schneider, giám đốc công ty luật quốc tế Luther tại Việt Nam nói với hãng tin Anh.
Trước khi ông Trump kết thúc nhiệm kỳ đầu tiên tại Nhà Trắng, Bộ Tài chính Mỹ tuyên bố Việt Nam, cùng với Thụy Sĩ, là những nước thao túng tiền tệ vì các can thiệp vào thị trường nhằm làm suy yếu giá trị đồng tiền của họ.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (SBV) đã tuyên bố rằng họ sẵn sàng can thiệp vào thị trường ngoại hối trong trường hợp có tác động kinh tế bất lợi từ các động thái tiền tệ và trong quá khứ đã bán đô la để tăng giá tiền đồng.
Trước khi những dữ liệu mới của Mỹ được đưa ra, SBV hôm 7/1 cho biết họ sẽ duy trì chính sách tiền tệ linh hoạt nhằm kiểm soát lạm phát trong khi các cơ quan chức năng sẽ theo dõi chính sách của ông Trump để điều chỉnh trong nước cho phù hợp.
SBV vào năm ngoái đã bơm 24 tỷ USD để ngăn chặn sự sụp đổ của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn (SCB) trong vụ giải cứu được xem là chưa từng có đối với ngân hàng đã bị Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát Trương Mỹ Lan rút ruột trong suốt 1 thập kỷ.
.png "Sex :vozvn (19):"){kind=icon}
..png "Sex :vozvn (10):"){kind=icon}
.png "Sex :vozvn (17):"){kind=icon}
.png "Sex :vozvn (3):"){kind=icon}
