Pape N'Diaye Souaré
Bò lái xe
California từ lâu đã là cái nôi của sự đổi mới và sáng tạo âm nhạc, sản sinh ra nhiều nhạc sĩ tài năng đa dạng đã để lại dấu ấn không thể phai mờ trong ngành công nghiệp âm nhạc. Từ những bãi biển ngập nắng của Los Angeles đến những bối cảnh văn hóa sôi động của San Francisco và xa hơn nữa, Golden State đã nuôi dưỡng các nghệ sĩ ở nhiều thể loại, bao gồm nhạc rock, nhạc pop, nhạc hip-hop và nhạc dân gian.
Bài viết này khám phá sự nghiệp và đóng góp của một số nhạc sĩ nổi tiếng nhất đến từ California, đồng thời nêu bật cách họ định hình và ảnh hưởng đến bối cảnh âm thanh của nền âm nhạc Mỹ và toàn cầu.
Cho dù đó là giai điệu surf rock của The Beach Boys, nhịp điệu sáng tạo của Dr. Dre hay bài hát nhạc pop kinh điển của Katy Perry, những nghệ sĩ này đều thể hiện tinh thần và sự đa dạng của di sản âm nhạc phong phú của California.
25 ca sĩ nổi tiếng thế giới đến từ California mà mọi người đều biết
The Beach Boys, được thành lập tại Hawthorne, California, vào năm 1961, là một trong những ban nhạc rock mang tính biểu tượng nhất trong lịch sử âm nhạc Mỹ. Được thành lập bởi Brian Wilson, anh em trai Carl và Dennis, anh họ Mike Love và người bạn Al Jardine, họ đã trở thành biểu tượng của âm nhạc California, đặc trưng bởi sự hòa âm giọng hát và chủ đề về lướt sóng, ô tô và lãng mạn.
Album "Pet Sounds" của họ thường được ca ngợi là một trong những album vĩ đại nhất mọi thời đại, thể hiện thiên tài sáng tác và sản xuất của Brian Wilson. Ảnh hưởng của Beach Boys trải dài qua nhiều thế hệ, với những bản hit như "Good Vibrations", "California Girls" và "Surfin' USA" định hình bối cảnh âm nhạc những năm 1960.
Snoop Dogg, tên khai sinh là Calvin Broadus Jr., là một rapper huyền thoại và biểu tượng văn hóa đến từ Long Beach, California. Anh lần đầu nổi tiếng vào năm 1992 khi góp mặt trong đĩa đơn solo đầu tay của Dr. Dre “Deep Cover” và sau đó là trong album đột phá “The Chronic” của Dre. Album đầu tay của Snoop “Doggystyle” phát hành năm 1993 đã củng cố vị thế của anh trong dòng nhạc hip-hop với những bản hit như “Gin and Juice” và “Who Am I (What's My Name)?”
Được biết đến với phong cách nhẹ nhàng, thoải mái và giọng hát đặc trưng, Snoop Dogg vẫn là một nhân vật nổi bật trong nền âm nhạc và văn hóa đại chúng, chuyển sang lĩnh vực diễn xuất, kinh doanh và từ thiện.
Kendrick Lamar, đến từ Compton, California, được coi là một trong những rapper tài năng và có sức ảnh hưởng nhất trong thế hệ của mình. Anh đã thu hút được sự chú ý của công chúng với album đầu tay của hãng lớn "good kid, mAAd city" vào năm 2012, kể một câu chuyện sâu sắc và phức tạp về những trải nghiệm của anh khi lớn lên ở Compton.
Album năm 2015 của Lamar "To Pimp a Butterfly" đã nhận được sự hoan nghênh của giới phê bình vì cách sản xuất sáng tạo và chủ đề có ý thức xã hội, mang về cho anh nhiều giải thưởng, bao gồm giải Grammy cho Album nhạc Rap hay nhất. Tài năng trữ tình, khả năng kể chuyện và sự sẵn sàng giải quyết các vấn đề xã hội sâu sắc đã đưa Kendrick Lamar trở thành tiếng nói chủ chốt trong nền âm nhạc hiện đại.
Metallica là một ban nhạc heavy metal tiên phong được thành lập tại Los Angeles vào năm 1981 bởi tay trống Lars Ulrich và nghệ sĩ guitar/ca sĩ James Hetfield. Họ nhanh chóng trở nên nổi tiếng với nhịp độ nhanh, đoạn riff guitar phức tạp và lời bài hát mạnh mẽ. Album thứ ba của họ, "Master of Puppets", phát hành năm 1986, thường được trích dẫn là một trong những album metal vĩ đại nhất mọi thời đại.
Ảnh hưởng của Metallica đối với thể loại này rất sâu sắc, góp phần định hình phong trào thrash metal. Họ vẫn tiếp tục là một thế lực thống trị trong âm nhạc, được biết đến với các bản hit như "Enter Sandman", "One" và "Nothing Else Matters" và đã bán được hơn 125 triệu album trên toàn thế giới.
Dr Dre, tên khai sinh là Andre Romelle Young, là một rapper, nhà sản xuất và doanh nhân đến từ Compton, California. Anh lần đầu nổi tiếng với tư cách là thành viên của nhóm nhạc rap tiên phong NWA, album "Straight Outta Compton" năm 1988 của nhóm đã đưa nhạc rap gangsta đến với công chúng. Kỹ năng sản xuất và phong cách trình bày thoải mái của Dre đã trở thành dấu ấn của âm thanh hip-hop Bờ Tây.
Album solo đầu tay của anh vào năm 1992, “The Chronic,” là một album mang tính bước ngoặt, với những bản hit như “Nuthin' but a 'G' Thang” và “Let Me Ride.” Dre cũng đóng vai trò quan trọng trong việc khởi động sự nghiệp của một số nghệ sĩ lớn, bao gồm Snoop Dogg, Eminem và Kendrick Lamar, và anh đồng sáng lập Beats by Dre, một thương hiệu tai nghe thành công.
Red Hot Chili Peppers, được thành lập tại Los Angeles vào năm 1983, là một ban nhạc rock nổi tiếng với sự pha trộn giữa rock, funk và punk. Đội hình của ban nhạc đã thay đổi qua nhiều năm, nhưng các thành viên cốt cán bao gồm ca sĩ Anthony Kiedis, nghệ sĩ chơi bass Flea, tay trống Chad Smith và nghệ sĩ guitar John Frusciante.
Bước đột phá của họ đến với album "Blood Sugar Sex Magik" năm 1991, có các bản hit như "Under the Bridge" và "Give It Away". Các buổi biểu diễn trực tiếp đầy năng lượng và âm thanh độc đáo của ban nhạc đã thu hút được lượng người hâm mộ đông đảo trên toàn thế giới. Họ đã giành được nhiều giải Grammy và được coi là một trong những ban nhạc rock thành công nhất trong lịch sử.
Tupac Shakur, còn được gọi là 2Pac, là một trong những rapper có ảnh hưởng nhất mọi thời đại. Sinh ra tại Thành phố New York, anh đã trở thành nhân vật trung tâm trong bối cảnh hip-hop Bờ Tây sau khi chuyển đến California. Âm nhạc của anh thường đề cập đến các vấn đề xã hội như đói nghèo, phân biệt chủng tộc và bạo lực, gây được tiếng vang với đông đảo khán giả.
Các album như "Me Against the World" và "All Eyez on Me" được coi là kinh điển, thể hiện tài năng ca từ và chiều sâu cảm xúc của anh. Cuộc đời và sự nghiệp của Tupac được đánh dấu bằng nhiều tranh cãi, bao gồm cả rắc rối pháp lý và mối bất hòa được công khai rộng rãi với rapper Bờ Đông Notorious BIG Cái chết không đúng lúc của anh vào năm 1996 đã để lại tác động lâu dài đến ngành công nghiệp âm nhạc và di sản của anh vẫn tiếp tục ảnh hưởng đến các nghệ sĩ ngày nay.
Green Day, một ban nhạc punk rock được thành lập năm 1987 tại khu vực East Bay của California, đã đạt được thành công lớn với album "Dookie" năm 1994 của họ. Ban nhạc, bao gồm Billie Joe Armstrong, Mike Dirnt và Tré Cool, nổi tiếng với giai điệu hấp dẫn, màn trình diễn sôi động và lời bài hát có ý thức xã hội. Green Day đã góp phần phổ biến nhạc punk rock trong những năm 1990 và sau đó, với những bản hit như "Basket Case", "When I Come Around" và "Good Riddance (Time of Your Life)".
Vở nhạc kịch rock năm 2004 của họ "American Idiot" đã thành công về mặt thương mại và phê bình, giành được nhiều giải thưởng và truyền cảm hứng cho một vở nhạc kịch Broadway. Green Day vẫn là một thế lực quan trọng trong nhạc rock, được biết đến với chủ nghĩa hoạt động và sự hiện diện năng động trên sân khấu.
Guns N' Roses, được thành lập tại Los Angeles vào năm 1985, nhanh chóng trở nên nổi tiếng với album đầu tay "Appetite for Destruction", trở thành album đầu tay bán chạy nhất mọi thời đại. Đội hình của ban nhạc, gồm Axl Rose, Slash, Duff McKagan và những người khác, đã mang đến âm thanh thô, mạnh mẽ kết hợp các yếu tố của hard rock, punk và blues. Những bản hit như "Sweet Child o' Mine", "Welcome to the Jungle" và "Paradise City" đã trở thành thánh ca của cuối những năm 1980.
Được biết đến với hình ảnh nổi loạn và động lực bất ổn, Guns N' Roses đã trải qua nhiều lần thay đổi đội hình nhưng vẫn tiếp tục đạt được thành công lớn. Album năm 1991 của họ "Use Your Illusion I & II" đã củng cố thêm di sản của họ trong lịch sử nhạc rock.
The Eagles, được thành lập tại Los Angeles vào năm 1971, là một trong những ban nhạc rock Mỹ thành công nhất mọi thời đại. Đội hình ban đầu bao gồm Glenn Frey, Don Henley, Bernie Leadon và Randy Meisner. Được biết đến với sự hòa âm mượt mà và sự pha trộn giữa nhạc rock, nhạc đồng quê và nhạc dân gian, Eagles đã tạo ra những bản hit vượt thời gian như "Hotel California", "Take It Easy" và "Desperado". Album "Hotel California" năm 1976 của họ đặc biệt mang tính biểu tượng, khám phá chủ đề về sự dư thừa và Giấc mơ Mỹ.
Ban nhạc đã bán được hơn 150 triệu đĩa trên toàn thế giới và đã giành được nhiều giải thưởng, bao gồm một số giải Grammy. Mặc dù có nhiều lần tạm dừng và thay đổi đội hình, Eagles vẫn là một ban nhạc được yêu thích và có sức ảnh hưởng.
Beck Hansen, được biết đến với nghệ danh Beck, là một nhạc sĩ và ca sĩ-nhạc sĩ sáng tạo đến từ Los Angeles. Anh nổi lên vào giữa những năm 1990 với sự pha trộn độc đáo của nhiều thể loại, bao gồm nhạc dân gian, nhạc rock, nhạc hip-hop và nhạc điện tử. Beck nổi tiếng với bản hit năm 1994 "Loser", trở thành bài thánh ca của thế hệ lười biếng.
Album "Odelay" (1996) của ông nhận được sự hoan nghênh của giới phê bình vì âm thanh và sản xuất mang tính thử nghiệm, mang về cho ông hai giải Grammy. Sự linh hoạt của Beck với tư cách là một nghệ sĩ thể hiện rõ qua khả năng chuyển đổi liền mạch giữa các phong cách âm nhạc, như đã thấy trong các album như "Sea Change" và "Morning Phase". Ông vẫn tiếp tục là một nhân vật quan trọng và có ảnh hưởng trong nền âm nhạc hiện đại.
Billie Eilish, tên khai sinh là Billie Eilish Pirate Baird O'Connell, là một ca sĩ kiêm nhạc sĩ đến từ Los Angeles, người đã nổi tiếng toàn thế giới khi còn là một thiếu niên. Sự đột phá của cô đến với việc phát hành đĩa đơn đầu tay "Ocean Eyes", đĩa đơn này đã trở nên lan truyền và thể hiện giọng hát thanh thoát cùng lời bài hát nội tâm của cô. Album đầu tay của Eilish, "When We All Fall Asleep, Where Do We Go?" (2019), đã thành công vang dội, mang về cho cô năm giải Grammy, bao gồm cả Album của năm.
Được biết đến với phong cách đặc biệt, tính thẩm mỹ đen tối và âm nhạc phá vỡ ranh giới thể loại, Billie Eilish đã trở thành tiếng nói của thế hệ mình, đề cập đến các chủ đề như sức khỏe tâm thần, danh tiếng và các vấn đề môi trường trong tác phẩm của mình.
Bài viết này khám phá sự nghiệp và đóng góp của một số nhạc sĩ nổi tiếng nhất đến từ California, đồng thời nêu bật cách họ định hình và ảnh hưởng đến bối cảnh âm thanh của nền âm nhạc Mỹ và toàn cầu.
Cho dù đó là giai điệu surf rock của The Beach Boys, nhịp điệu sáng tạo của Dr. Dre hay bài hát nhạc pop kinh điển của Katy Perry, những nghệ sĩ này đều thể hiện tinh thần và sự đa dạng của di sản âm nhạc phong phú của California.
25 ca sĩ nổi tiếng thế giới đến từ California mà mọi người đều biết
#1 The Beach Boys
The Beach Boys, được thành lập tại Hawthorne, California, vào năm 1961, là một trong những ban nhạc rock mang tính biểu tượng nhất trong lịch sử âm nhạc Mỹ. Được thành lập bởi Brian Wilson, anh em trai Carl và Dennis, anh họ Mike Love và người bạn Al Jardine, họ đã trở thành biểu tượng của âm nhạc California, đặc trưng bởi sự hòa âm giọng hát và chủ đề về lướt sóng, ô tô và lãng mạn.
Album "Pet Sounds" của họ thường được ca ngợi là một trong những album vĩ đại nhất mọi thời đại, thể hiện thiên tài sáng tác và sản xuất của Brian Wilson. Ảnh hưởng của Beach Boys trải dài qua nhiều thế hệ, với những bản hit như "Good Vibrations", "California Girls" và "Surfin' USA" định hình bối cảnh âm nhạc những năm 1960.
#2 Snoop Dogg
Snoop Dogg, tên khai sinh là Calvin Broadus Jr., là một rapper huyền thoại và biểu tượng văn hóa đến từ Long Beach, California. Anh lần đầu nổi tiếng vào năm 1992 khi góp mặt trong đĩa đơn solo đầu tay của Dr. Dre “Deep Cover” và sau đó là trong album đột phá “The Chronic” của Dre. Album đầu tay của Snoop “Doggystyle” phát hành năm 1993 đã củng cố vị thế của anh trong dòng nhạc hip-hop với những bản hit như “Gin and Juice” và “Who Am I (What's My Name)?”
Được biết đến với phong cách nhẹ nhàng, thoải mái và giọng hát đặc trưng, Snoop Dogg vẫn là một nhân vật nổi bật trong nền âm nhạc và văn hóa đại chúng, chuyển sang lĩnh vực diễn xuất, kinh doanh và từ thiện.
#3 Kendrick Lamar
Kendrick Lamar, đến từ Compton, California, được coi là một trong những rapper tài năng và có sức ảnh hưởng nhất trong thế hệ của mình. Anh đã thu hút được sự chú ý của công chúng với album đầu tay của hãng lớn "good kid, mAAd city" vào năm 2012, kể một câu chuyện sâu sắc và phức tạp về những trải nghiệm của anh khi lớn lên ở Compton.
Album năm 2015 của Lamar "To Pimp a Butterfly" đã nhận được sự hoan nghênh của giới phê bình vì cách sản xuất sáng tạo và chủ đề có ý thức xã hội, mang về cho anh nhiều giải thưởng, bao gồm giải Grammy cho Album nhạc Rap hay nhất. Tài năng trữ tình, khả năng kể chuyện và sự sẵn sàng giải quyết các vấn đề xã hội sâu sắc đã đưa Kendrick Lamar trở thành tiếng nói chủ chốt trong nền âm nhạc hiện đại.
#4 Metallica
Metallica là một ban nhạc heavy metal tiên phong được thành lập tại Los Angeles vào năm 1981 bởi tay trống Lars Ulrich và nghệ sĩ guitar/ca sĩ James Hetfield. Họ nhanh chóng trở nên nổi tiếng với nhịp độ nhanh, đoạn riff guitar phức tạp và lời bài hát mạnh mẽ. Album thứ ba của họ, "Master of Puppets", phát hành năm 1986, thường được trích dẫn là một trong những album metal vĩ đại nhất mọi thời đại.
Ảnh hưởng của Metallica đối với thể loại này rất sâu sắc, góp phần định hình phong trào thrash metal. Họ vẫn tiếp tục là một thế lực thống trị trong âm nhạc, được biết đến với các bản hit như "Enter Sandman", "One" và "Nothing Else Matters" và đã bán được hơn 125 triệu album trên toàn thế giới.
#5 Dr. Dre
Dr Dre, tên khai sinh là Andre Romelle Young, là một rapper, nhà sản xuất và doanh nhân đến từ Compton, California. Anh lần đầu nổi tiếng với tư cách là thành viên của nhóm nhạc rap tiên phong NWA, album "Straight Outta Compton" năm 1988 của nhóm đã đưa nhạc rap gangsta đến với công chúng. Kỹ năng sản xuất và phong cách trình bày thoải mái của Dre đã trở thành dấu ấn của âm thanh hip-hop Bờ Tây.
Album solo đầu tay của anh vào năm 1992, “The Chronic,” là một album mang tính bước ngoặt, với những bản hit như “Nuthin' but a 'G' Thang” và “Let Me Ride.” Dre cũng đóng vai trò quan trọng trong việc khởi động sự nghiệp của một số nghệ sĩ lớn, bao gồm Snoop Dogg, Eminem và Kendrick Lamar, và anh đồng sáng lập Beats by Dre, một thương hiệu tai nghe thành công.
#6 Red Hot Chili Peppers
Red Hot Chili Peppers, được thành lập tại Los Angeles vào năm 1983, là một ban nhạc rock nổi tiếng với sự pha trộn giữa rock, funk và punk. Đội hình của ban nhạc đã thay đổi qua nhiều năm, nhưng các thành viên cốt cán bao gồm ca sĩ Anthony Kiedis, nghệ sĩ chơi bass Flea, tay trống Chad Smith và nghệ sĩ guitar John Frusciante.
Bước đột phá của họ đến với album "Blood Sugar Sex Magik" năm 1991, có các bản hit như "Under the Bridge" và "Give It Away". Các buổi biểu diễn trực tiếp đầy năng lượng và âm thanh độc đáo của ban nhạc đã thu hút được lượng người hâm mộ đông đảo trên toàn thế giới. Họ đã giành được nhiều giải Grammy và được coi là một trong những ban nhạc rock thành công nhất trong lịch sử.
#7 Tupac Shakur
Tupac Shakur, còn được gọi là 2Pac, là một trong những rapper có ảnh hưởng nhất mọi thời đại. Sinh ra tại Thành phố New York, anh đã trở thành nhân vật trung tâm trong bối cảnh hip-hop Bờ Tây sau khi chuyển đến California. Âm nhạc của anh thường đề cập đến các vấn đề xã hội như đói nghèo, phân biệt chủng tộc và bạo lực, gây được tiếng vang với đông đảo khán giả.
Các album như "Me Against the World" và "All Eyez on Me" được coi là kinh điển, thể hiện tài năng ca từ và chiều sâu cảm xúc của anh. Cuộc đời và sự nghiệp của Tupac được đánh dấu bằng nhiều tranh cãi, bao gồm cả rắc rối pháp lý và mối bất hòa được công khai rộng rãi với rapper Bờ Đông Notorious BIG Cái chết không đúng lúc của anh vào năm 1996 đã để lại tác động lâu dài đến ngành công nghiệp âm nhạc và di sản của anh vẫn tiếp tục ảnh hưởng đến các nghệ sĩ ngày nay.
#8 Green Day
Green Day, một ban nhạc punk rock được thành lập năm 1987 tại khu vực East Bay của California, đã đạt được thành công lớn với album "Dookie" năm 1994 của họ. Ban nhạc, bao gồm Billie Joe Armstrong, Mike Dirnt và Tré Cool, nổi tiếng với giai điệu hấp dẫn, màn trình diễn sôi động và lời bài hát có ý thức xã hội. Green Day đã góp phần phổ biến nhạc punk rock trong những năm 1990 và sau đó, với những bản hit như "Basket Case", "When I Come Around" và "Good Riddance (Time of Your Life)".
Vở nhạc kịch rock năm 2004 của họ "American Idiot" đã thành công về mặt thương mại và phê bình, giành được nhiều giải thưởng và truyền cảm hứng cho một vở nhạc kịch Broadway. Green Day vẫn là một thế lực quan trọng trong nhạc rock, được biết đến với chủ nghĩa hoạt động và sự hiện diện năng động trên sân khấu.
#9 Guns N' Roses
Guns N' Roses, được thành lập tại Los Angeles vào năm 1985, nhanh chóng trở nên nổi tiếng với album đầu tay "Appetite for Destruction", trở thành album đầu tay bán chạy nhất mọi thời đại. Đội hình của ban nhạc, gồm Axl Rose, Slash, Duff McKagan và những người khác, đã mang đến âm thanh thô, mạnh mẽ kết hợp các yếu tố của hard rock, punk và blues. Những bản hit như "Sweet Child o' Mine", "Welcome to the Jungle" và "Paradise City" đã trở thành thánh ca của cuối những năm 1980.
Được biết đến với hình ảnh nổi loạn và động lực bất ổn, Guns N' Roses đã trải qua nhiều lần thay đổi đội hình nhưng vẫn tiếp tục đạt được thành công lớn. Album năm 1991 của họ "Use Your Illusion I & II" đã củng cố thêm di sản của họ trong lịch sử nhạc rock.
#10 The Eagles
The Eagles, được thành lập tại Los Angeles vào năm 1971, là một trong những ban nhạc rock Mỹ thành công nhất mọi thời đại. Đội hình ban đầu bao gồm Glenn Frey, Don Henley, Bernie Leadon và Randy Meisner. Được biết đến với sự hòa âm mượt mà và sự pha trộn giữa nhạc rock, nhạc đồng quê và nhạc dân gian, Eagles đã tạo ra những bản hit vượt thời gian như "Hotel California", "Take It Easy" và "Desperado". Album "Hotel California" năm 1976 của họ đặc biệt mang tính biểu tượng, khám phá chủ đề về sự dư thừa và Giấc mơ Mỹ.
Ban nhạc đã bán được hơn 150 triệu đĩa trên toàn thế giới và đã giành được nhiều giải thưởng, bao gồm một số giải Grammy. Mặc dù có nhiều lần tạm dừng và thay đổi đội hình, Eagles vẫn là một ban nhạc được yêu thích và có sức ảnh hưởng.
#11 Beck
Beck Hansen, được biết đến với nghệ danh Beck, là một nhạc sĩ và ca sĩ-nhạc sĩ sáng tạo đến từ Los Angeles. Anh nổi lên vào giữa những năm 1990 với sự pha trộn độc đáo của nhiều thể loại, bao gồm nhạc dân gian, nhạc rock, nhạc hip-hop và nhạc điện tử. Beck nổi tiếng với bản hit năm 1994 "Loser", trở thành bài thánh ca của thế hệ lười biếng.
Album "Odelay" (1996) của ông nhận được sự hoan nghênh của giới phê bình vì âm thanh và sản xuất mang tính thử nghiệm, mang về cho ông hai giải Grammy. Sự linh hoạt của Beck với tư cách là một nghệ sĩ thể hiện rõ qua khả năng chuyển đổi liền mạch giữa các phong cách âm nhạc, như đã thấy trong các album như "Sea Change" và "Morning Phase". Ông vẫn tiếp tục là một nhân vật quan trọng và có ảnh hưởng trong nền âm nhạc hiện đại.
#12 Billie Eilish
Billie Eilish, tên khai sinh là Billie Eilish Pirate Baird O'Connell, là một ca sĩ kiêm nhạc sĩ đến từ Los Angeles, người đã nổi tiếng toàn thế giới khi còn là một thiếu niên. Sự đột phá của cô đến với việc phát hành đĩa đơn đầu tay "Ocean Eyes", đĩa đơn này đã trở nên lan truyền và thể hiện giọng hát thanh thoát cùng lời bài hát nội tâm của cô. Album đầu tay của Eilish, "When We All Fall Asleep, Where Do We Go?" (2019), đã thành công vang dội, mang về cho cô năm giải Grammy, bao gồm cả Album của năm.
Được biết đến với phong cách đặc biệt, tính thẩm mỹ đen tối và âm nhạc phá vỡ ranh giới thể loại, Billie Eilish đã trở thành tiếng nói của thế hệ mình, đề cập đến các chủ đề như sức khỏe tâm thần, danh tiếng và các vấn đề môi trường trong tác phẩm của mình.