BÀI 30: COLLAGEN – nhìn nhận vai trò thực sự
Chủ đề ngày hôm nay có vẻ hướng đến các chị em quan tâm sắc đẹp hay các mẹ trung niên muốn cải lão hoàn đồng, tìm đến Collagen như một sự cứu cánh cho tuổi trẻ. Lưu ý bài rất dài (vì hôm nay có mood) và nhiều kiến thức nhưng vô cùng đáng giá, quý bạn đọc cần thời gian thực sự để nghiền ngẫm, xin cảm ơn!
Trước khi nói về nhân vật chính, ta sẽ phân tích sơ bộ về “da người” để dễ hình dung câu chuyện sau đó hơn nhé. Da có 3 lớp: lớp BIỂU BÌ ngoài cùng, lớp BÌ ở giữa và lớp MỠ trong cùng. Lớp BÌ (DERMIS) phần nhiều cấu tạo bởi 2 proteins chính là Collagen (chiếm 85%) và Elastin (khoảng 4%). Qua quá trình tăng/giảm cân (đặc biệt là béo phì) hoặc sau khi mang thai, lớp Dermis này thường xuyên giãn quá mức đàn hồi của nó, theo thời gian sẽ vỡ ra và để lại "vết rạn". Từ đây các nhà sản xuất Collagen chính thức nhảy vào với những chiến lược PR khoa học không thể hoàn hảo hơn, đánh thẳng vào tâm lý khát khao cải thiện da của mọi người: tẩy tế bào chết, sáng da, trắng da, chống oxy hóa, tăng đàn hồi... Vậy Collagen là gì mà có tác dụng thần thánh như thế?
Collagen bản chất là 1 dạng Protein gồm 19 loại amino acids (viết tắt: aa), trong khi đó thịt/cá/trứng là dạng Protein hoàn chỉnh gồm 20 loại aa, điều này mình đã nói rõ trong bài số 5 về chủ đề ăn chay, mời bạn tìm đọc. Về cơ bản, những viên/bột Collagen hay các miếng thịt/cá/trứng (kể cả whey protein) các bạn nạp vào sẽ qua 4 quá trình:
(1) Nạp vào miệng, phân nhỏ thành chuỗi Peptides ---> (2) Tiếp tục phân nhỏ thành các aa ---> (3) Các aa qua ruột non rồi đưa vào máu và tập trung tại GAN ---> (4) Dựa trên NHU CẦU SINH HÓA, gan thực hiện chức năng ĐIỀU PHỐI, đưa aa đến gen di truyền, tập trung xây dựng lại thành Collagen mới.
Vậy qua đây ta rút ra 2 điều quan trọng, để tôi phân tích giúp bạn nhé. Bản chất của việc ăn/uống collagen nói riêng hay các nguồn đạm nói chung là sự dung nạp proteins ở form HOÀN CHỈNH rồi phá vỡ nó (phân nhỏ, bẻ gãy liên kết...) để vận chuyển đến nơi cần thiết, tạo thành form HOÀN CHỈNH MỚI.
---> Mục đích của việc này để các aa giải quyết nhiều nhu cầu cùng lúc của cơ thể, ở khắp các cơ quan khác nhau. Tuy nhiên sẽ có sự ƯU TIÊN về mặt thời điểm và đó cũng là điều quan trọng thứ 2 cần nói đến, ví dụ cụ thể như sau:
* Lysine sẽ đảm nhiệm vừa ngừa mụn, vừa hạ căng thẳng. Vậy khi ta căng thẳng thường xuyên, Lysine sẽ thiếu hụt khiến mụn lại tăng, nên dù ta có nạp thêm Collagen nó cũng lo cân bằng stress cho đến khi nào thôi. Khi đó bạn sẽ thấy tình hình da mình k hề cải thiện, vẫn nhiều mụn dù đã tốn khá nhiều tiền mua Collagen ---> stress với ngay vấn đề này và tiếp tục cần Collagen đắp vào để sửa chữa, tạo vòng luẩn quẩn k bao giờ hết, chỉ có túi tiền của bạn hết.
* Hay Isoleucine đảm bảo việc sửa chữa tổn thương cho các MÔ cũng như hạn chế nếp nhăn. Vậy khi nạp Collagen, nó không thể chạy thẳng vào nếp nhăn được nếu các mô của bạn đang gặp tổn thương, đơn giản vì GAN nó nhận định vấn đề này quan trọng hơn là nếp nhăn, nghe buồn chưa

* Tiếp tục nè, Methionine giúp ta hấp thu Zinc và Selenium, song song là lá chắn bảo vệ da khỏi độc tố. Nhưng khi ta ăn nhiều yến mạch, hạt hạnh nhân hay bánh mì nâu, lượng Zinc lại bị ngăn chặn bởi lớp Phytates (vui lòng đọc bài số 7 về “Eat clean và ám ảnh ăn sạch”). Khi này Methionine lại lo can thiệp cân bằng hấp thu Zinc nên dẫn đến thiếu hụt hàm lượng, còn đâu con đường đến da được nữa.
Vân vân và mây mây những case như vậy để bạn thấy, Collagen là tốt với vô vàn lợi ích cho cơ thể, nhưng GAN mới là cỗ máy QUYẾT ĐỊNH dùng nó vào việc gì trong cơ thể bạn chứ không phải bạn MUỐN LÀ ĐƯỢC hay mấy tay mặc áo blouse ở thẩm mỹ viện bảo TỐT CHO DA là tốt được ngay. Dĩ nhiên sẽ có trường hợp hiệu quả như mong muốn, đơn giản đó là khi bạn không gặp những vấn đề khác cùng lúc trên cơ thể mình. Nếu bạn có nhiều tiền và cần 1 option tốt thì loại whey proteins + collagen trong ảnh đi kèm bài viết này là 1 lựa chọn k tồi, quan trọng nó tránh được vấn đề rối loạn tiêu hóa mình đã từng đề cập trong bài 10.
Cuộc sống hiện tại với stress, ăn uống độc tố, hít khói bụi, nắng nóng... là vấn đề cốt lõi ĐỐT CHÁY các nguồn collagen, cũng như ngôi nhà mới xây mà chịu cảnh tè bậy, xả rác, vẽ lên tường, không dọn dẹp... Trước khi nghĩ về da đẹp hơn, hạn chế nếp nhăn, cơ bắp hồi phục, bớt đau nhức xương khớp... cần phải HẠN CHẾ SỰ PHÂN HỦY CỦA COLLAGEN từ các nhân tố trên. Vậy bản thân trước tiên cần một lối sống khỏe để nuôi dưỡng cơ thể từ nền móng vững chắc trước khi muốn xây dựng một ngôi nhà to lớn lên nó bạn nhé.
Nói thì rất dễ, nhưng phải nhìn nhận sự thật là các nhân tố ngoại sinh trên HẦU NHƯ LÀ KHÓ HẠN CHẾ, cũng như để giàu (da đẹp, không đau nhức) thì phải có nhiều tiền (Collagen). Tuy nhiên việc tiêu xài mua đồ này nọ (sự phân hủy collagen) là không thể tránh khỏi. ---> Vai trò hack sinh hóa học là ở đây, bạn vẫn có thể mua sắm ăn xài mà ÍT tốn tiền, cốt lõi bắt nguồn từ tín hiệu phân hủy: MMP. Nếu như HẠN CHẾ tín hiệu MMP thì rõ ràng dù có stress, nắng nóng, tuổi tác... cũng không quá lo lắng, chính KIẾN THỨC sẽ giúp bạn trả lời.
Nguồn: thầy Phong Dang và viết lại theo ý mình
#trithuckhoemanh
Ps: Mình thực sự tâm huyết với những điều đang làm, nếu bạn vô tình ghé qua và ở lại đây vì kiến thức bổ ích nhưng quá rộng và k biết bắt đầu từ đâu, đừng ngại inbox cho mình để cùng trao đổi nhé, thân ái!