Vào năm 1899, hội đồng thành phố họp dưới quyền chủ toạ của Richard - Công sứ Hà Nội, đề nghị lên Toàn quyền Fourer cho xây Nhà hát. Bản đồ thiết kế do hai kiến trúc sư là Broyer và Harvy được xét duyệt với kinh phí xây dựng là 2 triệu franc.
|
Được quyết định xây dựng sau nhà hát ở Sài Gòn (khánh thành 1900), trước nhà hát Hải Phòng (khởi công 1904) và hoàn tất vào năm 1911, Nhà hát Lớn Hà Nội khi đó được xây dựng cùng lúc với Phủ toàn quyền, Ga Hà Nội và Tòa thượng thẩm... |
Công trình được khởi công vào ngày 7/6/1901. Việc san lấp mặt bằng được tiến hành khá vất vả. 35.000 cọc tre được đóng với khối bê tông cốt sắt dày 0m90. Hàng ngày có 300 công nhân làm việc.
Những người thiết kế công trình đã tìm tòi tham khảo kiến trúc cổ Hy Lạp Cô-ranh-tơ kết hợp với kiểu lâu dài Tuy-lơ-ri và Nhà hát Opera de Paris để tạo nên một khối kiến trúc riêng biệt.
Nhà hát Lớn Hà Nội những năm đầu thế kỷ 20
Năm 1911, công trình được hoàn thành. Chiều dài Nhà hát mặt ngoài là 87m, rộng trung bình 30m, diện tích 26.000m2, điểm cao nhất là 24m. Mặt trước của Nhà hát rất bề thế khang trang, có nhiều bậc trông ra quảng trường rộng (nay gọi là quảng trường Cách mạng tháng 8) - chỗ đầu mối tập trung của 6, 7 đường phố lớn.
Bên trong Nhà hát có sân khấu rộng và một phòng khán giả chính có diện tích 24x24m, chứa được 870 chỗ ngồi, tầng giữa có nhiều phòng nhỏ giành cho khán giả có vé riêng. So với dân số Hà Nội năm 1945 khoảng 20 vạn dân, thì quy mô kiến trúc Nhà hát thời điểm ấy là rất lớn.
Cầu thang chính lên tầng 2 là sảnh chính rộng. Cầu thang phụ và hành lang ở phía 2 bên. Phía sau Nhà hát là phòng quản trị, 18 buồng cho diễn viên hoá trang, 2 phòng tập hát, phòng gương, thư viện, phòng họp.
Mang kiến trúc kiểu Pháp, Nhà hát Lớn Hà Nội được ví như Nhà hát Opera de Paris
Nhà hát lớn Hà Nôi năm 1911
Tuần lễ vàng tại Nhà hát lớn Hà Nội, sau những ai đem vàng đi tặng thành tuần lễ tang của họ do bị quy địa chủ, giết sạch, số trốn vào nam thì thoát
|
Được khánh thành vào đêm 9/12/1911 với sự kiện đàon kịch nghiệp dư của cộng đồng người Pháp trong "Hội Hiếu Nhạc" (Philarmonique) trình diễn một vở kịch nói của Pháp. Nhà hát đã trở thành nơi hội tụ của cộng đồng người Âu ở Hà Nội. |
|
Nằm ở vị trí khởi đầu một trục đường quan trọng (phố Paul Bert, nay là Tràng Tiền) quy hoạch thành hai phần Bắc (khu phố cổ) và Nam (khu phố mới với các nhà biệt thự Pháp) xuyên từ Đông (sông Hồng) sáng Tây (Bách Thảo) ngang qua hồ Hoàn Kiếm. Theo nhiều tài liệu còn cho biết con phố Tràng Tiền bấy giờ là con phố trải nhựa đầu tiên ở Hà Nội |
|
Tượng đài dựng lên sâu Đại chiến I hay những cuộc diễu binh trong thời thuộc địa tại Nhà hát lớn và quảng trường cho thấy đây là nơi diễn ra các sự kiện quan trọng của thành phố. Vị trí của Nhá hát lớn khi đó rất gần Tòa Thị chính và Phủ Thống sứ Bắc Kỳ. Nay tượng đài đã không còn do Việt Minh phá hoại |