
Việc không tổ chức cấp huyện, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã theo yêu cầu của Bộ Chính trị, Ban Bí thư đòi hỏi phải nâng cao trình độ cán bộ xã. Điều này rất quan trọng, vì cán bộ cấp xã sẽ trực tiếp giải quyết nhiều công việc hơn do không còn sự hỗ trợ từ cấp huyện như trước đây.
Trả lời phóng viên @Trâu Lái Xe , Báo điện tử VTC News, ông Nguyễn Tiến Dĩnh, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho rằng, vấn đề quan trọng nhất khi bỏ cấp huyện là phải bảo đảm cho cấp xã các điều kiện từ bộ máy, kinh phí, cho đến năng lực, trình độ của cán bộ, công chức cấp xã.
"Khi bỏ cấp trung gian thì cấp tỉnh chỉ đạo trực tiếp cấp xã. Như vậy, đội ngũ cán bộ cấp xã cần phải được tăng cường, nhất là bổ sung các điều kiện, kinh phí, cơ sở vật chất để cấp xã đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ", ông Dĩnh nói và dẫn lại một trong những yêu cầu của Bộ Chính trị, Ban Bí thư tại Kết luận số 126 là xây dựng phương án tiếp tục sắp xếp cấp xã phù hợp với mô hình tổ chức mới, đề xuất tổ chức bộ máy, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của cấp xã.
Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ cũng đề nghị nghiên cứu, rà soát, bổ sung vị trí việc làm, chế độ chính sách (tuyển dụng, sử dụng, đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, thang bảng lương...) đối với đội ngũ cán bộ, công chức làm việc ở đơn vị hành chính cấp xã.
"Đây là đề xuất quan trọng nhất để củng cố, nâng cao chất lượng cho chính quyền cơ sở đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao. Tức là hệ thống hành chính của chúng ta là 3 cấp thì đồng thời chất lượng đội ngũ công chức phải như nhau, có thể luân chuyển, liên thông công chức cấp xã với công chức cấp tỉnh và Trung ương, đáp ứng được yêu cầu số lượng và trình độ", ông Nguyễn Tiến Dĩnh nói.
Trong Nghị định 33/2023 của Chính phủ (quy định về cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố), số lượng cán bộ, công chức cấp xã được tính theo loại đơn vị hành chính cấp xã; ít nhất là 18 người, cao nhất là 23 người. Cụ thể, với phường loại I là 23 người, loại II là 21 người, loại III là 19 người.
Theo nguyên Thứ trưởng, quy định này cần phải sửa đổi theo hướng tăng thêm số lượng cho cấp xã.
"Cán bộ cấp xã phải tăng cường thêm. Cấp tỉnh cũng phải tăng lên, khi bỏ huyện thì cán bộ tỉnh xuống trực tiếp cần nhiều hơn", ông Dĩnh nói thêm.
Đồng quan điểm, bà Nguyễn Thị Việt Nga, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương, cho hay, cấp huyện hiện đóng vai trò trung gian trong quản lý đất đai, hộ tịch, an ninh trật tự, ngân sách địa phương và thực hiện các chính sách phát triển kinh tế - xã hội.
"Khi bỏ cấp huyện, cần xác định rõ các chức năng này sẽ được chuyển giao lên cấp tỉnh hay xuống cấp xã", bà Nga nói và cho rằng nếu cấp xã được giao thêm thẩm quyền, nhiệm vụ và chức năng, thì đồng thời cần được củng cố tương xứng. Bao gồm: củng cố về cơ sở vật chất; củng cố về nguồn nhân lực; củng cố về phương tiện kỹ thuật, công nghệ thông tin.
"Nguồn nhân lực tại chỗ hiện chỉ xử lý các công việc đơn giản. Sắp tới, nếu họ phải giải quyết những công việc thuộc phạm vi của cấp huyện mà không được củng cố về mặt con người và tổ chức bộ máy, sẽ gặp nhiều khó khăn", bà Nga lưu ý.
Nữ ĐBQH cho rằng, khi cấp huyện bị xóa bỏ, chúng ta sẽ có đội ngũ công chức cấp huyện để tăng cường cho cấp xã. Đây cũng là tiền đề để nâng cấp chất lượng chung của cán bộ, công chức của cấp cơ sở.
TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn Phòng Quốc hội, cho biết, trong bối cảnh không tổ chức cấp huyện, cấp xã sẽ được giao nhiều thẩm quyền hơn, đặc biệt trong các lĩnh vực như quản lý đất đai, ngân sách, cấp phép xây dựng, dịch vụ công và phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.
Điều này giúp chính quyền xã trở thành đầu mối giải quyết trực tiếp các vấn đề của người dân và doanh nghiệp, thay vì phải qua cấp trung gian như trước đây.
"Tuy nhiên, để cấp xã thực sự đủ năng lực đảm nhận các nhiệm vụ mới, việc phân cấp, phân quyền cần đi đôi với ba giải pháp cốt lõi: Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, bảo đảm nguồn lực ngân sách và đẩy mạnh chuyển đổi số", ông Dũng nhấn mạnh.
Do đó, TS Dũng lưu ý cần có chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ xã để đáp ứng yêu cầu quản lý phức tạp hơn, đồng thời bảo đảm cơ chế phân bổ ngân sách hợp lý giúp các địa phương có đủ nguồn lực thực hiện nhiệm vụ. Quan trọng hơn, việc triển khai chính quyền điện tử và chuyển đổi số sẽ giúp cấp xã vận hành hiệu quả hơn, rút ngắn thời gian xử lý công việc và nâng cao tính minh bạch trong quản lý.
Tới đây, khối lượng công việc hành chính sẽ dồn lên tỉnh và xuống xã, đòi hỏi chính quyền cấp xã, đặc biệt ở các vùng cao, miền núi, phải nhanh chóng thích ứng với mô hình quản lý số hóa. Để bảo đảm chính quyền cơ sở vận hành hiệu quả trong môi trường số, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội kiến nghị triển khai đồng bộ ba nhóm giải pháp trọng tâm.
Trả lời phóng viên @Trâu Lái Xe , Báo điện tử VTC News, ông Nguyễn Tiến Dĩnh, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho rằng, vấn đề quan trọng nhất khi bỏ cấp huyện là phải bảo đảm cho cấp xã các điều kiện từ bộ máy, kinh phí, cho đến năng lực, trình độ của cán bộ, công chức cấp xã.
"Khi bỏ cấp trung gian thì cấp tỉnh chỉ đạo trực tiếp cấp xã. Như vậy, đội ngũ cán bộ cấp xã cần phải được tăng cường, nhất là bổ sung các điều kiện, kinh phí, cơ sở vật chất để cấp xã đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ", ông Dĩnh nói và dẫn lại một trong những yêu cầu của Bộ Chính trị, Ban Bí thư tại Kết luận số 126 là xây dựng phương án tiếp tục sắp xếp cấp xã phù hợp với mô hình tổ chức mới, đề xuất tổ chức bộ máy, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của cấp xã.
Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ cũng đề nghị nghiên cứu, rà soát, bổ sung vị trí việc làm, chế độ chính sách (tuyển dụng, sử dụng, đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, thang bảng lương...) đối với đội ngũ cán bộ, công chức làm việc ở đơn vị hành chính cấp xã.

"Đây là đề xuất quan trọng nhất để củng cố, nâng cao chất lượng cho chính quyền cơ sở đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao. Tức là hệ thống hành chính của chúng ta là 3 cấp thì đồng thời chất lượng đội ngũ công chức phải như nhau, có thể luân chuyển, liên thông công chức cấp xã với công chức cấp tỉnh và Trung ương, đáp ứng được yêu cầu số lượng và trình độ", ông Nguyễn Tiến Dĩnh nói.
Trong Nghị định 33/2023 của Chính phủ (quy định về cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố), số lượng cán bộ, công chức cấp xã được tính theo loại đơn vị hành chính cấp xã; ít nhất là 18 người, cao nhất là 23 người. Cụ thể, với phường loại I là 23 người, loại II là 21 người, loại III là 19 người.
Theo nguyên Thứ trưởng, quy định này cần phải sửa đổi theo hướng tăng thêm số lượng cho cấp xã.
"Cán bộ cấp xã phải tăng cường thêm. Cấp tỉnh cũng phải tăng lên, khi bỏ huyện thì cán bộ tỉnh xuống trực tiếp cần nhiều hơn", ông Dĩnh nói thêm.
Đồng quan điểm, bà Nguyễn Thị Việt Nga, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương, cho hay, cấp huyện hiện đóng vai trò trung gian trong quản lý đất đai, hộ tịch, an ninh trật tự, ngân sách địa phương và thực hiện các chính sách phát triển kinh tế - xã hội.
"Khi bỏ cấp huyện, cần xác định rõ các chức năng này sẽ được chuyển giao lên cấp tỉnh hay xuống cấp xã", bà Nga nói và cho rằng nếu cấp xã được giao thêm thẩm quyền, nhiệm vụ và chức năng, thì đồng thời cần được củng cố tương xứng. Bao gồm: củng cố về cơ sở vật chất; củng cố về nguồn nhân lực; củng cố về phương tiện kỹ thuật, công nghệ thông tin.
"Nguồn nhân lực tại chỗ hiện chỉ xử lý các công việc đơn giản. Sắp tới, nếu họ phải giải quyết những công việc thuộc phạm vi của cấp huyện mà không được củng cố về mặt con người và tổ chức bộ máy, sẽ gặp nhiều khó khăn", bà Nga lưu ý.
Nữ ĐBQH cho rằng, khi cấp huyện bị xóa bỏ, chúng ta sẽ có đội ngũ công chức cấp huyện để tăng cường cho cấp xã. Đây cũng là tiền đề để nâng cấp chất lượng chung của cán bộ, công chức của cấp cơ sở.
TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn Phòng Quốc hội, cho biết, trong bối cảnh không tổ chức cấp huyện, cấp xã sẽ được giao nhiều thẩm quyền hơn, đặc biệt trong các lĩnh vực như quản lý đất đai, ngân sách, cấp phép xây dựng, dịch vụ công và phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.
Điều này giúp chính quyền xã trở thành đầu mối giải quyết trực tiếp các vấn đề của người dân và doanh nghiệp, thay vì phải qua cấp trung gian như trước đây.
"Tuy nhiên, để cấp xã thực sự đủ năng lực đảm nhận các nhiệm vụ mới, việc phân cấp, phân quyền cần đi đôi với ba giải pháp cốt lõi: Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, bảo đảm nguồn lực ngân sách và đẩy mạnh chuyển đổi số", ông Dũng nhấn mạnh.
Do đó, TS Dũng lưu ý cần có chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ xã để đáp ứng yêu cầu quản lý phức tạp hơn, đồng thời bảo đảm cơ chế phân bổ ngân sách hợp lý giúp các địa phương có đủ nguồn lực thực hiện nhiệm vụ. Quan trọng hơn, việc triển khai chính quyền điện tử và chuyển đổi số sẽ giúp cấp xã vận hành hiệu quả hơn, rút ngắn thời gian xử lý công việc và nâng cao tính minh bạch trong quản lý.
Tới đây, khối lượng công việc hành chính sẽ dồn lên tỉnh và xuống xã, đòi hỏi chính quyền cấp xã, đặc biệt ở các vùng cao, miền núi, phải nhanh chóng thích ứng với mô hình quản lý số hóa. Để bảo đảm chính quyền cơ sở vận hành hiệu quả trong môi trường số, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội kiến nghị triển khai đồng bộ ba nhóm giải pháp trọng tâm.

Bỏ cấp huyện: Công chức cấp xã phải giỏi như cấp tỉnh và cấp Trung ương
Theo ông Nguyễn Tiến Dĩnh, khi hệ thống hành chính còn 3 cấp, chất lượng công chức phải như nhau, có thể luân chuyển liên thông công chức xã với tỉnh và Trung ương.
vtcnews.vn