Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng
Kể từ khi Donald Trump chính thức nhậm chức Tổng thống Mỹ vào ngày 20 tháng 1 năm 2025, thị trường chứng khoán Mỹ đã chứng kiến những biến động đáng kể, đặc biệt là trong ngành công nghiệp quốc phòng. Các công ty vũ khí lớn của Mỹ, vốn từ lâu được xem là biểu tượng của sức mạnh quân sự và kinh tế, đang trải qua giai đoạn sụt giảm nghiêm trọng về giá cổ phiếu. Trong khi đó, các công ty quốc phòng châu Âu lại ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng, đặt ra câu hỏi về tác động của chính sách Trump đối với ngành công nghiệp này.
Theo dữ liệu từ Reuters ngày 5 tháng 3 năm 2025, trong vòng hơn một tháng kể từ ngày Trump nhậm chức, cổ phiếu của các công ty quốc phòng hàng đầu Mỹ đã giảm mạnh. Cụ thể, Lockheed Martin, nhà thầu quốc phòng lớn nhất thế giới, ghi nhận mức giảm 10% giá cổ phiếu. Northrop Grumman, một tên tuổi lớn khác, cũng chịu mức giảm tương tự 10%. General Dynamics, công ty nổi tiếng với xe tăng và tàu chiến, không nằm ngoài xu hướng khi cổ phiếu lao dốc 10%. Tính trung bình, sáu công ty quốc phòng lớn nhất Mỹ mất khoảng 4% giá trị cổ phiếu, theo bài viết trên Foreign Policy ngày 8 tháng 3 năm 2025. Sự sụt giảm này diễn ra trong bối cảnh Trump tuyên bố tạm dừng viện trợ quân sự cho Ukraine và đặt câu hỏi về cam kết của Mỹ với NATO, khiến nhà đầu tư lo ngại về triển vọng kinh doanh của các tập đoàn phụ thuộc vào hợp đồng quốc phòng từ chính phủ.
Ngược lại, các công ty quốc phòng châu Âu đang hưởng lợi từ sự bất ổn này. Al Jazeera ngày 5 tháng 3 năm 2025 đưa tin rằng cổ phiếu của Rheinmetall, tập đoàn quốc phòng lớn nhất Đức, đã tăng vọt 30% kể từ đầu năm, thậm chí có nguồn cho rằng mức tăng lên tới gần 40% trong cùng kỳ, theo Foreign Policy. Sự tăng trưởng này không phải ngẫu nhiên. Khi Trump đe dọa giảm hiện diện quân sự Mỹ ở châu Âu và yêu cầu các nước NATO chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng, các quốc gia như Đức buộc phải tự lực cánh sinh, dẫn đến nhu cầu tăng cao đối với sản phẩm từ các công ty nội địa. Chỉ số S&P 500, đại diện cho 500 công ty lớn nhất Mỹ, giảm 1,5% từ đầu năm, trong khi cổ phiếu quốc phòng châu Âu được mô tả là “đang bay cao” trên Al Jazeera, phản ánh sự dịch chuyển niềm tin của nhà đầu tư.
CNN Business ngày 7 tháng 3 năm 2025 cung cấp thêm bằng chứng về tác động kinh tế rộng lớn hơn. Báo cáo việc làm tháng 2 cho thấy Mỹ mất 10.000 việc làm trong lĩnh vực liên bang, một phần do Trump cắt giảm chi tiêu chính phủ thông qua Bộ Hiệu quả Chính phủ do Elon Musk dẫn đầu. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng các hợp đồng quốc phòng trong nước cũng sẽ bị thu hẹp, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của Lockheed Martin, Northrop Grumman và các công ty tương tự. Trong khi đó, Reuters ngày 13 tháng 3 năm 2025 nhấn mạnh rằng quyết định của Trump áp thuế 25% lên hàng hóa từ Canada, Mexico và Trung Quốc càng làm gia tăng áp lực lên nền kinh tế Mỹ, gián tiếp kéo cổ phiếu quốc phòng xuống thấp hơn.
Nguyên nhân sâu xa của sự sụt giảm này có thể nằm ở chính sách “America First” của Trump. NBC News ngày 6 tháng 3 năm 2025 cho biết Trump đang xem xét thay đổi cam kết với NATO, chỉ bảo vệ các nước thành viên chi ít nhất 5% GDP cho quốc phòng – một ngưỡng mà hầu hết không đạt được. Điều này làm giảm nhu cầu vũ khí Mỹ ở châu Âu, nơi các quốc gia chuyển sang mua sắm từ các nhà cung cấp nội khối. The New York Times ngày 7 tháng 3 năm 2025 nhận định rằng “sự không chắc chắn từ chính sách của Trump” đang làm xáo trộn triển vọng kinh tế, với các nhà phân tích hạ dự báo tăng trưởng do ảnh hưởng từ cắt giảm việc làm, thuế quan và chính sách nhập cư.
Tóm lại, từ ngày Trump lên nắm quyền vào năm 2025, cổ phiếu các công ty vũ khí Mỹ như Lockheed Martin, Northrop Grumman và General Dynamics đã giảm trung bình 4-10%, trong khi Rheinmetall của Đức tăng gần 40%. Sự trái ngược này phản ánh một thực tế nghiệt ngã: chính sách ngoại giao và kinh tế của Trump đang vô tình làm suy yếu ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ, đồng thời thúc đẩy các đối thủ châu Âu. Nếu xu hướng này tiếp diễn, vị thế dẫn đầu của Mỹ trong lĩnh vực quốc phòng có thể bị đe dọa nghiêm trọng.
Source: Reuters, Foreign Policy, Al Jazeera, CNN Business, NBC News và The New York Times
Theo dữ liệu từ Reuters ngày 5 tháng 3 năm 2025, trong vòng hơn một tháng kể từ ngày Trump nhậm chức, cổ phiếu của các công ty quốc phòng hàng đầu Mỹ đã giảm mạnh. Cụ thể, Lockheed Martin, nhà thầu quốc phòng lớn nhất thế giới, ghi nhận mức giảm 10% giá cổ phiếu. Northrop Grumman, một tên tuổi lớn khác, cũng chịu mức giảm tương tự 10%. General Dynamics, công ty nổi tiếng với xe tăng và tàu chiến, không nằm ngoài xu hướng khi cổ phiếu lao dốc 10%. Tính trung bình, sáu công ty quốc phòng lớn nhất Mỹ mất khoảng 4% giá trị cổ phiếu, theo bài viết trên Foreign Policy ngày 8 tháng 3 năm 2025. Sự sụt giảm này diễn ra trong bối cảnh Trump tuyên bố tạm dừng viện trợ quân sự cho Ukraine và đặt câu hỏi về cam kết của Mỹ với NATO, khiến nhà đầu tư lo ngại về triển vọng kinh doanh của các tập đoàn phụ thuộc vào hợp đồng quốc phòng từ chính phủ.
Ngược lại, các công ty quốc phòng châu Âu đang hưởng lợi từ sự bất ổn này. Al Jazeera ngày 5 tháng 3 năm 2025 đưa tin rằng cổ phiếu của Rheinmetall, tập đoàn quốc phòng lớn nhất Đức, đã tăng vọt 30% kể từ đầu năm, thậm chí có nguồn cho rằng mức tăng lên tới gần 40% trong cùng kỳ, theo Foreign Policy. Sự tăng trưởng này không phải ngẫu nhiên. Khi Trump đe dọa giảm hiện diện quân sự Mỹ ở châu Âu và yêu cầu các nước NATO chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng, các quốc gia như Đức buộc phải tự lực cánh sinh, dẫn đến nhu cầu tăng cao đối với sản phẩm từ các công ty nội địa. Chỉ số S&P 500, đại diện cho 500 công ty lớn nhất Mỹ, giảm 1,5% từ đầu năm, trong khi cổ phiếu quốc phòng châu Âu được mô tả là “đang bay cao” trên Al Jazeera, phản ánh sự dịch chuyển niềm tin của nhà đầu tư.
CNN Business ngày 7 tháng 3 năm 2025 cung cấp thêm bằng chứng về tác động kinh tế rộng lớn hơn. Báo cáo việc làm tháng 2 cho thấy Mỹ mất 10.000 việc làm trong lĩnh vực liên bang, một phần do Trump cắt giảm chi tiêu chính phủ thông qua Bộ Hiệu quả Chính phủ do Elon Musk dẫn đầu. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng các hợp đồng quốc phòng trong nước cũng sẽ bị thu hẹp, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của Lockheed Martin, Northrop Grumman và các công ty tương tự. Trong khi đó, Reuters ngày 13 tháng 3 năm 2025 nhấn mạnh rằng quyết định của Trump áp thuế 25% lên hàng hóa từ Canada, Mexico và Trung Quốc càng làm gia tăng áp lực lên nền kinh tế Mỹ, gián tiếp kéo cổ phiếu quốc phòng xuống thấp hơn.
Nguyên nhân sâu xa của sự sụt giảm này có thể nằm ở chính sách “America First” của Trump. NBC News ngày 6 tháng 3 năm 2025 cho biết Trump đang xem xét thay đổi cam kết với NATO, chỉ bảo vệ các nước thành viên chi ít nhất 5% GDP cho quốc phòng – một ngưỡng mà hầu hết không đạt được. Điều này làm giảm nhu cầu vũ khí Mỹ ở châu Âu, nơi các quốc gia chuyển sang mua sắm từ các nhà cung cấp nội khối. The New York Times ngày 7 tháng 3 năm 2025 nhận định rằng “sự không chắc chắn từ chính sách của Trump” đang làm xáo trộn triển vọng kinh tế, với các nhà phân tích hạ dự báo tăng trưởng do ảnh hưởng từ cắt giảm việc làm, thuế quan và chính sách nhập cư.
Tóm lại, từ ngày Trump lên nắm quyền vào năm 2025, cổ phiếu các công ty vũ khí Mỹ như Lockheed Martin, Northrop Grumman và General Dynamics đã giảm trung bình 4-10%, trong khi Rheinmetall của Đức tăng gần 40%. Sự trái ngược này phản ánh một thực tế nghiệt ngã: chính sách ngoại giao và kinh tế của Trump đang vô tình làm suy yếu ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ, đồng thời thúc đẩy các đối thủ châu Âu. Nếu xu hướng này tiếp diễn, vị thế dẫn đầu của Mỹ trong lĩnh vực quốc phòng có thể bị đe dọa nghiêm trọng.
Source: Reuters, Foreign Policy, Al Jazeera, CNN Business, NBC News và The New York Times
