8Lake
Giang hồ mạng 5.0
Tiếng miền Nam, sao mà thương, mà nhớ. Nó như vạt nắng chao nhẹ trên ngọn bần, như hột mưa rớt trên tàu lá chuối sau hè. Cái giọng “ngọt như đường thốt nốt, mặn như cá đồng” đó, từng ôm ấp tuổi thơ biết bao người. Từ thuở nằm trong lòng má, đã nghe giọng ru “Ầu ơ… ví dầu cầu ván đóng đinh,...” nghe ba cà rỡn kể chuyện “Bác Ba Phi”. Tiếng nói đó theo mình lớn lên, len lỏi trong từng câu thưa gởi, từng lời thở than. Nó hông chỉ là cách nói, mà còn là cách sống, cách nhớ thương quê nhà.
Mà cái gì quý thì lại hay bị quên. Bây giờ ra đường, nghe con nít hông còn kêu tiếng tía má, hỏi mua “quả trứng” thay vì “hột gà hột vịt”, tự nhiên nghe như có ai vừa lấy mất một phần ký ức. Mấy cái từ "khoái", "mần", "dòm", "ngó", "chà bá lửa", ngày xưa nghe rôm rả ở chợ quê, giờ lạc lõng giữa thành phố đông đúc. Tiếng miền Nam dần dà bị xếp vào chỗ “quê mùa”, bị chê là hổng đúng chuẩn, hông sang.
Mà,... có ai đi xa mà không nhớ tiếng "mần gì", "bình bông", "bông bưởi thơm"? Tiếng nói đó đâu chỉ là lời, mà còn là hồn cốt, là bóng dáng những ngày cha ông tổ tiên đặt chơn tới vùng đất mới, xắn quần lội sình, dựng nên cơ nghiệp từ hai bàn tay trắng.
Nhưng mà, chuẩn là chuẩn của ai? Tiếng miền Nam đâu phải tự nhiên mà có. Nó là tiếng của ông bà khi bước xuống miền đất mới, cất những tiếng đầu tiên giữa rừng thiêng nước độc. Là tiếng của mấy đời quây quần bên mâm cơm, chia xớt nhau từng con cá, từng miếng canh chua. Là tiếng mộc mạc mà ân cần, biết nói “cám ơn” hông phải để lấy lòng, mà để giữ nghĩa.
Nhớ hồi nhỏ, đi chợ với má, nghe mấy día bán đồ nói chuyện mà thấy vui như nghe hát. Mua lọn rau mà được cho thêm mớ hành lá, día chỉ cười cười: “Thêm vô cho đủ nồi canh.” Chừng đó thôi mà sao thoả trong dạ tới giờ. Tiếng miền Nam là vậy, nghe mà thấy thương, thấy gần gũi, hông có rào chắn hay khách sáo.
Nhưng mà, cái gì xưa cũ cũng dễ phai. Người ta bây giờ chuộng tiếng chuẩn, tiếng gọn, tiếng mà ai nghe cũng hiểu. Tiếng miền Nam như thứ mắm muối, dần dần bị thay bằng những từ ngữ tròn trịa, mượt mà nhưng thiếu đi cái mặn mòi của quê xứ. Câu "ra chợ mua chục hột vịt" giờ nghe lạ lẫm. Người ta dần quên mất, cái tiếng miền Nam đó hông phải là ngôn ngữ kém sang, mà là kết tinh của đời sống, của tình cảm chân chất, đậm đà của bao đời tổ tiên trên vùng đất phía nam thẳng cánh cò bay.
Bây giờ, tụi nhỏ trong nhà toàn nói "giọng lạ" mà nghe sao xa lắc. Mỗi lần nhắc tụi nó kêu lại, tụi nó cười: “Nói kiểu này nghe sến quá.” Lòng thì sầu mà hổng trách được, vì lỗi đâu phải tại mấy đứa nhỏ. Nhiều khi cái lỗi là mình đã không giữ trước, đã quá dễ dãi cho qua, không nhắc, không dạy, không răn cho tụi nó hiểu rằng, tiếng nói thanh âm dầu tưởng là bình thường hổng đáng nhưng lại là hồn, là mạch đất, là dòng sữa mẹ nuôi lớn bao hồn người.
Giữ tiếng miền Nam, không phải chỉ là giữ cách phát âm hay từ ngữ. Mà là giữ lấy tình cảm, giữ cái chất nghĩa khí mà ông bà truyền lại. Là cái cách người ta nói “xóm” chứ hông bao giờ gọi “phố”. Vì xóm là chỗ người ta quen mặt, biết tên, mượn nợ thì trả bằng cái bánh ú bánh ít, mượn nhau cái tình, trả nhau bằng ơn nghĩa.
Tiếng miền Nam, dù có phai màu qua năm tháng, vẫn còn đó, như nhánh lục bình trôi miệt mài trên dòng nước. Chỉ cần có người còn thương, còn nhớ, thì tiếng đó sẽ hổng mất. Một ngày nào đó, trong tiếng ru của má, trong lời kể của ba, tụi nhỏ sẽ lại thấy thương cái chất giọng quê mình, thứ chữ nghĩa tổ tiên ông bà ngày trước đã từng nói, để ông bà vẫn còn sống và ở với gia quyến - trong lời ăn tiếng nói!
Và khi đó, tiếng miền Nam sẽ hông chỉ sống, chỉ động mà còn vang vọng hoài triền miên như những đợt gió lành thổi từ ruộng xanh bát ngát.
Và con tin là, thưa Ông Bà Cửu Huyền Thất Tổ - tiếng miền Nam sẽ còn sống hoài, như mạch nước ngầm âm ỉ chảy qua bao mùa khô hạn…
Khấn Ông Bà phù hộ tiếng miền Nam
đời đời...
____________________
©️ Copyright by Thoòng Dành Kể Chuyện (Nếu đăng lại bài tại nơi khác xin vui lòng ghi rõ nguồn, trân trọng!)
Mà cái gì quý thì lại hay bị quên. Bây giờ ra đường, nghe con nít hông còn kêu tiếng tía má, hỏi mua “quả trứng” thay vì “hột gà hột vịt”, tự nhiên nghe như có ai vừa lấy mất một phần ký ức. Mấy cái từ "khoái", "mần", "dòm", "ngó", "chà bá lửa", ngày xưa nghe rôm rả ở chợ quê, giờ lạc lõng giữa thành phố đông đúc. Tiếng miền Nam dần dà bị xếp vào chỗ “quê mùa”, bị chê là hổng đúng chuẩn, hông sang.
Mà,... có ai đi xa mà không nhớ tiếng "mần gì", "bình bông", "bông bưởi thơm"? Tiếng nói đó đâu chỉ là lời, mà còn là hồn cốt, là bóng dáng những ngày cha ông tổ tiên đặt chơn tới vùng đất mới, xắn quần lội sình, dựng nên cơ nghiệp từ hai bàn tay trắng.
Nhưng mà, chuẩn là chuẩn của ai? Tiếng miền Nam đâu phải tự nhiên mà có. Nó là tiếng của ông bà khi bước xuống miền đất mới, cất những tiếng đầu tiên giữa rừng thiêng nước độc. Là tiếng của mấy đời quây quần bên mâm cơm, chia xớt nhau từng con cá, từng miếng canh chua. Là tiếng mộc mạc mà ân cần, biết nói “cám ơn” hông phải để lấy lòng, mà để giữ nghĩa.
Nhớ hồi nhỏ, đi chợ với má, nghe mấy día bán đồ nói chuyện mà thấy vui như nghe hát. Mua lọn rau mà được cho thêm mớ hành lá, día chỉ cười cười: “Thêm vô cho đủ nồi canh.” Chừng đó thôi mà sao thoả trong dạ tới giờ. Tiếng miền Nam là vậy, nghe mà thấy thương, thấy gần gũi, hông có rào chắn hay khách sáo.
Nhưng mà, cái gì xưa cũ cũng dễ phai. Người ta bây giờ chuộng tiếng chuẩn, tiếng gọn, tiếng mà ai nghe cũng hiểu. Tiếng miền Nam như thứ mắm muối, dần dần bị thay bằng những từ ngữ tròn trịa, mượt mà nhưng thiếu đi cái mặn mòi của quê xứ. Câu "ra chợ mua chục hột vịt" giờ nghe lạ lẫm. Người ta dần quên mất, cái tiếng miền Nam đó hông phải là ngôn ngữ kém sang, mà là kết tinh của đời sống, của tình cảm chân chất, đậm đà của bao đời tổ tiên trên vùng đất phía nam thẳng cánh cò bay.
Bây giờ, tụi nhỏ trong nhà toàn nói "giọng lạ" mà nghe sao xa lắc. Mỗi lần nhắc tụi nó kêu lại, tụi nó cười: “Nói kiểu này nghe sến quá.” Lòng thì sầu mà hổng trách được, vì lỗi đâu phải tại mấy đứa nhỏ. Nhiều khi cái lỗi là mình đã không giữ trước, đã quá dễ dãi cho qua, không nhắc, không dạy, không răn cho tụi nó hiểu rằng, tiếng nói thanh âm dầu tưởng là bình thường hổng đáng nhưng lại là hồn, là mạch đất, là dòng sữa mẹ nuôi lớn bao hồn người.
Giữ tiếng miền Nam, không phải chỉ là giữ cách phát âm hay từ ngữ. Mà là giữ lấy tình cảm, giữ cái chất nghĩa khí mà ông bà truyền lại. Là cái cách người ta nói “xóm” chứ hông bao giờ gọi “phố”. Vì xóm là chỗ người ta quen mặt, biết tên, mượn nợ thì trả bằng cái bánh ú bánh ít, mượn nhau cái tình, trả nhau bằng ơn nghĩa.
Tiếng miền Nam, dù có phai màu qua năm tháng, vẫn còn đó, như nhánh lục bình trôi miệt mài trên dòng nước. Chỉ cần có người còn thương, còn nhớ, thì tiếng đó sẽ hổng mất. Một ngày nào đó, trong tiếng ru của má, trong lời kể của ba, tụi nhỏ sẽ lại thấy thương cái chất giọng quê mình, thứ chữ nghĩa tổ tiên ông bà ngày trước đã từng nói, để ông bà vẫn còn sống và ở với gia quyến - trong lời ăn tiếng nói!
Và khi đó, tiếng miền Nam sẽ hông chỉ sống, chỉ động mà còn vang vọng hoài triền miên như những đợt gió lành thổi từ ruộng xanh bát ngát.
Và con tin là, thưa Ông Bà Cửu Huyền Thất Tổ - tiếng miền Nam sẽ còn sống hoài, như mạch nước ngầm âm ỉ chảy qua bao mùa khô hạn…
Khấn Ông Bà phù hộ tiếng miền Nam
đời đời...
____________________
©️ Copyright by Thoòng Dành Kể Chuyện (Nếu đăng lại bài tại nơi khác xin vui lòng ghi rõ nguồn, trân trọng!)
