PHẦN I – TƯ BẢN ĐÃ HÌNH THÀNH NHƯ VẬY ĐẤY
Chúc mừng sinh nhật 30 năm của FPT – một tập đoàn mà có rất nhiều người anh, người bạn tôi đã và đang tham gia. Một câu truyện thành công kéo dài thật hiếm có trong thời đại đầy biến động này. Xin mạn phép cùng nhắc lại với lớp trẻ về những ngày đầu vô cùng khó khăn của FPT để hiểu rằng lớp đàn anh họ cũng đã bươn chải thế nào.
Thời “trứng nước” (1988) các “soái”, “tướng” Đông Âu chưa thu dọn chiến trường mà về, một lứa đi trước vẫn đang say sưa với thắng lợi mà tiếp tục “đánh hàng”, một lứa sau trẻ và khát khao hơn rất nhiều mới bắt đầu chập chững lập nghiệp. Ở Việt Nam không phải chưa có người giàu (làm gì đã có từ “đại gia” đâu) nhưng lúc đó muốn giàu phải được liên quan đến xuất nhập khẩu. Những cái tên đã thành huyền thoại như Nguyên “béo”, Quang A, anh em Thành – Công, Vinh “đen”, Kiên “bạc” đã chớp được thời cơ ấy, sau này thêm nghề tay trái lại trở thành tay phải: tư vấn đầu tư và ngành “tư vấn” ấy thêm cái tên anh Bạt “InvestConsult”. Xin nhớ lúc đó Mỹ vẫn cấm vận hoàn toàn và chưa có luật nào cho doanh nghiệp (cũng coi như chưa có từ “doanh nghiệp” nữa!). FPT sinh ra phải nói là rất được sự ưu ái và tạo điều kiện của hai thủ trưởng ngành khoa học: ông Nguyễn Văn Đạo và Vũ Đình Cự. Tuy vậy 17 con người toàn giỏi khoa học suông ấy ngồi lại với nhau, cũng phải “cày” thì mới kiếm được ra tiền, chứ thời ấy có nguồn nào khác ở đâu ra đâu? Cái tên ban đầu của FPT (The Food Processing Technology Company) cũng nói lên là công ty hoàn toàn chưa có định hướng cho ngành nghề tương lai, chỉ có mỗi quyết tâm phải kiếm bằng ra được “foods”…
Nhiều việc khá lớn không thành công, như việc cải tiến nhà máy thuốc lá ở Thanh Hóa, việc đánh quần áo sang Ba Lan rồi bị mất hết vốn liếng, phải nói là lao đao… Bắt đầu có những việc không hề nhỏ, thành công đem lại uy tín cho FPT, như vụ thầu máy lạnh cho trường quay đài truyền hình, hay tin học hóa bộ phận bán vé của Hàng không Việt Nam ở Tràng Thi. Nhưng như trên đã nói, nếu không có yếu tố “ngoại” thì đủ ăn còn khó, làm sao làm giàu?
Hồi đó nghe đến “bán máy tính” là oai lắm, lãi lắm! Có thế thật, nhưng hồi đó “cao thủ” Vinh “đen” cũng là một thành phần của Viện Cơ chi nhánh phía Nam như khá nhiều thành viên FPT, lúc đó các anh Quang A “3C” và Vinh “đen” đã “to” lắm rồi, Vinh “đen” không có được cơ chế “công ty” nên không ưa FPT, cạnh tranh ráo riết về giá Olivetti, thế nên còn lâu sau FPT mới kinh doanh IT có lãi. Viết phần mềm thì thôi, đói dài, đến “3C” mạnh thế phần mềm có bán được đâu, chán chả muốn nói làm gì…
Thành công của 3C đời đầu gắn liền với sự hợp tác cùng Confectimex của Kiên “bạc” được FPT theo dõi kỹ lưỡng, và FPT muốn triển khai một vài thương vụ như thế, hoàn cảnh hai bên khá giống nhau mà! Có thể kể tới việc sau thương vụ “sợi” của 3C thì Trung Hà cũng tìm ra mối để nhập malt bia từ Tiệp về. Nhưng lúc đầu Trung Hà giấu thông tin vì không tin anh Bình, sau thời gian thăm dò, thử “miếng” của nhau mới thống nhất và được ô Vũ Xuân Hiểu vụ phó vụ tài chính đối ngoại Bộ Tài chính hỗ trợ mới thống nhất để triển khai. FPT ký với Confectimex để chuyển hơn 50 triệu rúp chuyển nhượng để trả cho phía Tiệp, nhưng hợp đồng không triển khai được vì quá thời hạn để MBES thanh toán bù trừ. FPT thiệt hại nhiều, còn Confectimex được MBES trả đủ tiền về qua Vietcombank. Sau này Confectimex dùng số rúp này mua lại toàn bộ nguyên phụ liệu của liên Xô cũ đang đặt hàng tại Việt Nam theo nghị định 19/5, nhưng đó lại là câu chuyện khác nữa…
Nghị định 288 lịch sử đã cho phép sinh ra các công ty như FPT
Tưởng chừng bế tắc thì cái khó ló cái khôn. Hồi ấy có “G5”, gồm: FPT, 3C, C&E của các anh Dũng “tăm” và Thắng “Đạo”, Genpacific của anh Quang A và Kiên “bạc” (Confectimex). Có vai trò của ông thứ trưởng Lê Huy Côn điều tiết giữa Confectimex với FPT và Cotec của Vinh “đen”. Việc lớn là mua bốn tổ máy 5, 6, 7, 8 là nửa của nhà máy điện Hòa Bình, vì trước đó đã có bốn tổ rồi, giá mua khoảng 50 tr USD và trả bằng hàng, đấy là nguồn thu lãi khủng của “G5”. Confectimex và FPT ký đổi hàng với Tecnoprom (Nga). Vì có Hợp đồng này FPT mới “cải vận” và vượt khó ngoạn mục, sau đó có tiền tham gia mua cổ phần ACB, nhưng đó là vào năm 1993. Vinh “đen” hợp tác với Kiên “bạc” trong vụ thủy điện Yaly nên không tham gia ở thủy điện Hòa Bình. Đó là những dòng tiền lớn đầu tiên của FPT…
Kỷ niệm 30 năm FPT – những người sáng lập
Chúc mừng sinh nhật 30 năm của FPT – một tập đoàn mà có rất nhiều người anh, người bạn tôi đã và đang tham gia. Một câu truyện thành công kéo dài thật hiếm có trong thời đại đầy biến động này. Xin mạn phép cùng nhắc lại với lớp trẻ về những ngày đầu vô cùng khó khăn của FPT để hiểu rằng lớp đàn anh họ cũng đã bươn chải thế nào.
Thời “trứng nước” (1988) các “soái”, “tướng” Đông Âu chưa thu dọn chiến trường mà về, một lứa đi trước vẫn đang say sưa với thắng lợi mà tiếp tục “đánh hàng”, một lứa sau trẻ và khát khao hơn rất nhiều mới bắt đầu chập chững lập nghiệp. Ở Việt Nam không phải chưa có người giàu (làm gì đã có từ “đại gia” đâu) nhưng lúc đó muốn giàu phải được liên quan đến xuất nhập khẩu. Những cái tên đã thành huyền thoại như Nguyên “béo”, Quang A, anh em Thành – Công, Vinh “đen”, Kiên “bạc” đã chớp được thời cơ ấy, sau này thêm nghề tay trái lại trở thành tay phải: tư vấn đầu tư và ngành “tư vấn” ấy thêm cái tên anh Bạt “InvestConsult”. Xin nhớ lúc đó Mỹ vẫn cấm vận hoàn toàn và chưa có luật nào cho doanh nghiệp (cũng coi như chưa có từ “doanh nghiệp” nữa!). FPT sinh ra phải nói là rất được sự ưu ái và tạo điều kiện của hai thủ trưởng ngành khoa học: ông Nguyễn Văn Đạo và Vũ Đình Cự. Tuy vậy 17 con người toàn giỏi khoa học suông ấy ngồi lại với nhau, cũng phải “cày” thì mới kiếm được ra tiền, chứ thời ấy có nguồn nào khác ở đâu ra đâu? Cái tên ban đầu của FPT (The Food Processing Technology Company) cũng nói lên là công ty hoàn toàn chưa có định hướng cho ngành nghề tương lai, chỉ có mỗi quyết tâm phải kiếm bằng ra được “foods”…
Nhiều việc khá lớn không thành công, như việc cải tiến nhà máy thuốc lá ở Thanh Hóa, việc đánh quần áo sang Ba Lan rồi bị mất hết vốn liếng, phải nói là lao đao… Bắt đầu có những việc không hề nhỏ, thành công đem lại uy tín cho FPT, như vụ thầu máy lạnh cho trường quay đài truyền hình, hay tin học hóa bộ phận bán vé của Hàng không Việt Nam ở Tràng Thi. Nhưng như trên đã nói, nếu không có yếu tố “ngoại” thì đủ ăn còn khó, làm sao làm giàu?
Hồi đó nghe đến “bán máy tính” là oai lắm, lãi lắm! Có thế thật, nhưng hồi đó “cao thủ” Vinh “đen” cũng là một thành phần của Viện Cơ chi nhánh phía Nam như khá nhiều thành viên FPT, lúc đó các anh Quang A “3C” và Vinh “đen” đã “to” lắm rồi, Vinh “đen” không có được cơ chế “công ty” nên không ưa FPT, cạnh tranh ráo riết về giá Olivetti, thế nên còn lâu sau FPT mới kinh doanh IT có lãi. Viết phần mềm thì thôi, đói dài, đến “3C” mạnh thế phần mềm có bán được đâu, chán chả muốn nói làm gì…
Thành công của 3C đời đầu gắn liền với sự hợp tác cùng Confectimex của Kiên “bạc” được FPT theo dõi kỹ lưỡng, và FPT muốn triển khai một vài thương vụ như thế, hoàn cảnh hai bên khá giống nhau mà! Có thể kể tới việc sau thương vụ “sợi” của 3C thì Trung Hà cũng tìm ra mối để nhập malt bia từ Tiệp về. Nhưng lúc đầu Trung Hà giấu thông tin vì không tin anh Bình, sau thời gian thăm dò, thử “miếng” của nhau mới thống nhất và được ô Vũ Xuân Hiểu vụ phó vụ tài chính đối ngoại Bộ Tài chính hỗ trợ mới thống nhất để triển khai. FPT ký với Confectimex để chuyển hơn 50 triệu rúp chuyển nhượng để trả cho phía Tiệp, nhưng hợp đồng không triển khai được vì quá thời hạn để MBES thanh toán bù trừ. FPT thiệt hại nhiều, còn Confectimex được MBES trả đủ tiền về qua Vietcombank. Sau này Confectimex dùng số rúp này mua lại toàn bộ nguyên phụ liệu của liên Xô cũ đang đặt hàng tại Việt Nam theo nghị định 19/5, nhưng đó lại là câu chuyện khác nữa…


Nghị định 288 lịch sử đã cho phép sinh ra các công ty như FPT
Tưởng chừng bế tắc thì cái khó ló cái khôn. Hồi ấy có “G5”, gồm: FPT, 3C, C&E của các anh Dũng “tăm” và Thắng “Đạo”, Genpacific của anh Quang A và Kiên “bạc” (Confectimex). Có vai trò của ông thứ trưởng Lê Huy Côn điều tiết giữa Confectimex với FPT và Cotec của Vinh “đen”. Việc lớn là mua bốn tổ máy 5, 6, 7, 8 là nửa của nhà máy điện Hòa Bình, vì trước đó đã có bốn tổ rồi, giá mua khoảng 50 tr USD và trả bằng hàng, đấy là nguồn thu lãi khủng của “G5”. Confectimex và FPT ký đổi hàng với Tecnoprom (Nga). Vì có Hợp đồng này FPT mới “cải vận” và vượt khó ngoạn mục, sau đó có tiền tham gia mua cổ phần ACB, nhưng đó là vào năm 1993. Vinh “đen” hợp tác với Kiên “bạc” trong vụ thủy điện Yaly nên không tham gia ở thủy điện Hòa Bình. Đó là những dòng tiền lớn đầu tiên của FPT…

Kỷ niệm 30 năm FPT – những người sáng lập