Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng
Trong chính trị, lời nói thường là công cụ đánh bóng hình ảnh, nhưng hành động mới là thước đo thực sự của ý định và năng lực.
Với Donald Trump, điều này càng đúng hơn bao giờ hết. Khi ông bước vào nhiệm kỳ thứ hai vào ngày 20/1/2025, những tuyên bố hoa mỹ của Trump tiếp tục vang lên: từ hứa hẹn "làm nước Mỹ vĩ đại trở lại" đến cam kết mang lại hòa bình thế giới. Tuy nhiên, chỉ vài tháng sau khi nhậm chức, bức tranh thực tế đã lộ diện qua những hành động cụ thể, thường mâu thuẫn với lời nói của ông
Lời hứa hòa bình và thực tế Ukraine
Trump từng tuyên bố trong chiến dịch tranh cử năm 2024 rằng ông có thể "chấm dứt chiến tranh Ukraine trong 24 giờ" nhờ mối quan hệ đặc biệt với Tổng thống Nga Vladimir Putin (Wall Street Journal, 7/11/2024). Lời nói này làm dấy lên hy vọng về một giải pháp ngoại giao nhanh chóng. Nhưng hành động của Trump sau khi nhậm chức lại kể một câu chuyện khác. Vào ngày 12/2/2025, Trump tổ chức cuộc gọi trực tiếp với Putin mà không mời Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tham gia, một động thái bị Thủ tướng Đức Olaf Scholz chỉ trích là "bỏ rơi đồng minh". Tiếp đó, ông cắt giảm viện trợ quân sự cho Ukraine từ mức 56 tỷ USD trong giai đoạn 2022-2024 xuống chỉ còn 2 tỷ USD cho cả năm 2025, đồng thời thúc đẩy một thỏa thuận hòa bình yêu cầu Ukraine nhượng bộ tài nguyên đất hiếm cho Nga (Bloomberg, 14/2/2025). Thay vì hòa bình công bằng, hành động này cho thấy Trump ưu tiên lợi ích cá nhân – như giải Nobel Hòa bình mà ông công khai khao khát – hơn là ổn định khu vực.
Cam kết kinh tế và chính sách thuế quan
Trump hứa hẹn sẽ bảo vệ người lao động Mỹ bằng cách đưa việc làm trở lại từ nước ngoài, với khẩu hiệu "Mua hàng Mỹ, thuê người Mỹ". Tuy nhiên, hành động áp thuế 15-20% lên tất cả hàng hóa nhập khẩu từ tháng 2/2025 lại gây tổn hại cho chính người tiêu dùng Mỹ. Theo Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, chính sách này dự kiến làm tăng giá hàng hóa tiêu dùng tại Mỹ thêm 1.500 USD mỗi hộ gia đình trong năm 2025 (PIIE, 20/2/2025). Hơn nữa, các đồng minh như EU và Việt Nam – vốn không phải đối thủ cạnh tranh trực tiếp – cũng bị ảnh hưởng nặng nề. EU mất 1/3 kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ (510 tỷ USD năm 2023), trong khi ngành dệt may Việt Nam đối mặt với nguy cơ giảm 30-40% thị phần. Hành động này không phải là bảo vệ việc làm, mà là một đòn kinh tế bừa bãi, làm tổn thương cả trong lẫn ngoài nước Mỹ.
Tuyên bố đoàn kết NATO và áp lực chia rẽ
Trong bài phát biểu tại Liên Hợp Quốc ngày 25/1/2025, Trump cam kết "tăng cường sức mạnh NATO" để đối phó với các mối đe dọa toàn cầu. Nhưng hành động của ông lại đi ngược lời nói. Tại hội nghị NATO ở Brussels tháng 2/2025, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth, dưới chỉ đạo của Trump, yêu cầu các nước thành viên tăng chi tiêu quốc phòng lên 3% GDP – cao hơn mức cam kết 2% hiện tại – và đe dọa rút quân Mỹ khỏi châu Âu nếu không được đáp ứng.
Kết quả là sự chia rẽ trong nội bộ NATO gia tăng: Đức và Pháp phản đối, trong khi các nước Đông Âu như Ba Lan lo ngại về an ninh của mình. Hành động này không củng cố liên minh, mà đẩy NATO vào thế bất ổn, phục vụ mục tiêu giảm gánh nặng tài chính cho Mỹ.
Hứa hẹn đoàn kết quốc gia và chính trị trả đũa
Trump từng nói trong lễ nhậm chức rằng ông sẽ "hàn gắn nước Mỹ" sau những chia rẽ chính trị (CNN, 20/1/2025). Tuy nhiên, hành động của ông lại đi theo hướng trả đũa. Vào ngày 5/2/2025, Trump ký sắc lệnh hành pháp cho phép điều tra hàng loạt đối thủ chính trị, bao gồm cựu Tổng thống Joe Biden và Thượng nghị sĩ Bernie Sanders, với cáo buộc "lạm quyền" trong nhiệm kỳ trước (New York Times, 6/2/2025). Đồng thời, ông bổ nhiệm gần 50% nội các từ những người thân tín từng bị chỉ trích vì thiếu kinh nghiệm, như Pete Hegseth – một cựu bình luận viên Fox News – làm Bộ trưởng Quốc phòng (Washington Post, 10/1/2025). Đây không phải là đoàn kết, mà là củng cố quyền lực cá nhân và phe phái.
Hành động là sự thật của Trump là ngược lại
Những ví dụ trên minh chứng rằng lời nói của Trump thường là công cụ đánh bóng hình ảnh, nhưng hành động của ông mới phản ánh đúng bản chất chính sách và con người ông. Từ việc bỏ rơi Ukraine để theo đuổi lợi ích cá nhân, áp thuế bừa bãi gây tổn hại kinh tế, chia rẽ NATO thay vì đoàn kết, đến trả đũa chính trị trong nước – tất cả cho thấy một Trump đặt "nước Mỹ trên hết" theo nghĩa hẹp, thậm chí là "Trump trên hết". Đối với các đồng minh và người dân Mỹ, bài học rõ ràng: đừng bị cuốn theo những lời hứa hoa mỹ. Hãy nhìn kỹ những gì Trump làm, vì đó mới là sự thật định hình tương lai. Trong bối cảnh ngày 2/3/2025, khi thế giới vẫn đang thích nghi với Trump 2.0, sự tỉnh táo này là điều tối cần thiết.
Với Donald Trump, điều này càng đúng hơn bao giờ hết. Khi ông bước vào nhiệm kỳ thứ hai vào ngày 20/1/2025, những tuyên bố hoa mỹ của Trump tiếp tục vang lên: từ hứa hẹn "làm nước Mỹ vĩ đại trở lại" đến cam kết mang lại hòa bình thế giới. Tuy nhiên, chỉ vài tháng sau khi nhậm chức, bức tranh thực tế đã lộ diện qua những hành động cụ thể, thường mâu thuẫn với lời nói của ông
Lời hứa hòa bình và thực tế Ukraine
Trump từng tuyên bố trong chiến dịch tranh cử năm 2024 rằng ông có thể "chấm dứt chiến tranh Ukraine trong 24 giờ" nhờ mối quan hệ đặc biệt với Tổng thống Nga Vladimir Putin (Wall Street Journal, 7/11/2024). Lời nói này làm dấy lên hy vọng về một giải pháp ngoại giao nhanh chóng. Nhưng hành động của Trump sau khi nhậm chức lại kể một câu chuyện khác. Vào ngày 12/2/2025, Trump tổ chức cuộc gọi trực tiếp với Putin mà không mời Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tham gia, một động thái bị Thủ tướng Đức Olaf Scholz chỉ trích là "bỏ rơi đồng minh". Tiếp đó, ông cắt giảm viện trợ quân sự cho Ukraine từ mức 56 tỷ USD trong giai đoạn 2022-2024 xuống chỉ còn 2 tỷ USD cho cả năm 2025, đồng thời thúc đẩy một thỏa thuận hòa bình yêu cầu Ukraine nhượng bộ tài nguyên đất hiếm cho Nga (Bloomberg, 14/2/2025). Thay vì hòa bình công bằng, hành động này cho thấy Trump ưu tiên lợi ích cá nhân – như giải Nobel Hòa bình mà ông công khai khao khát – hơn là ổn định khu vực.
Cam kết kinh tế và chính sách thuế quan
Trump hứa hẹn sẽ bảo vệ người lao động Mỹ bằng cách đưa việc làm trở lại từ nước ngoài, với khẩu hiệu "Mua hàng Mỹ, thuê người Mỹ". Tuy nhiên, hành động áp thuế 15-20% lên tất cả hàng hóa nhập khẩu từ tháng 2/2025 lại gây tổn hại cho chính người tiêu dùng Mỹ. Theo Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, chính sách này dự kiến làm tăng giá hàng hóa tiêu dùng tại Mỹ thêm 1.500 USD mỗi hộ gia đình trong năm 2025 (PIIE, 20/2/2025). Hơn nữa, các đồng minh như EU và Việt Nam – vốn không phải đối thủ cạnh tranh trực tiếp – cũng bị ảnh hưởng nặng nề. EU mất 1/3 kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ (510 tỷ USD năm 2023), trong khi ngành dệt may Việt Nam đối mặt với nguy cơ giảm 30-40% thị phần. Hành động này không phải là bảo vệ việc làm, mà là một đòn kinh tế bừa bãi, làm tổn thương cả trong lẫn ngoài nước Mỹ.
Tuyên bố đoàn kết NATO và áp lực chia rẽ
Trong bài phát biểu tại Liên Hợp Quốc ngày 25/1/2025, Trump cam kết "tăng cường sức mạnh NATO" để đối phó với các mối đe dọa toàn cầu. Nhưng hành động của ông lại đi ngược lời nói. Tại hội nghị NATO ở Brussels tháng 2/2025, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth, dưới chỉ đạo của Trump, yêu cầu các nước thành viên tăng chi tiêu quốc phòng lên 3% GDP – cao hơn mức cam kết 2% hiện tại – và đe dọa rút quân Mỹ khỏi châu Âu nếu không được đáp ứng.
Kết quả là sự chia rẽ trong nội bộ NATO gia tăng: Đức và Pháp phản đối, trong khi các nước Đông Âu như Ba Lan lo ngại về an ninh của mình. Hành động này không củng cố liên minh, mà đẩy NATO vào thế bất ổn, phục vụ mục tiêu giảm gánh nặng tài chính cho Mỹ.
Hứa hẹn đoàn kết quốc gia và chính trị trả đũa
Trump từng nói trong lễ nhậm chức rằng ông sẽ "hàn gắn nước Mỹ" sau những chia rẽ chính trị (CNN, 20/1/2025). Tuy nhiên, hành động của ông lại đi theo hướng trả đũa. Vào ngày 5/2/2025, Trump ký sắc lệnh hành pháp cho phép điều tra hàng loạt đối thủ chính trị, bao gồm cựu Tổng thống Joe Biden và Thượng nghị sĩ Bernie Sanders, với cáo buộc "lạm quyền" trong nhiệm kỳ trước (New York Times, 6/2/2025). Đồng thời, ông bổ nhiệm gần 50% nội các từ những người thân tín từng bị chỉ trích vì thiếu kinh nghiệm, như Pete Hegseth – một cựu bình luận viên Fox News – làm Bộ trưởng Quốc phòng (Washington Post, 10/1/2025). Đây không phải là đoàn kết, mà là củng cố quyền lực cá nhân và phe phái.
Hành động là sự thật của Trump là ngược lại
Những ví dụ trên minh chứng rằng lời nói của Trump thường là công cụ đánh bóng hình ảnh, nhưng hành động của ông mới phản ánh đúng bản chất chính sách và con người ông. Từ việc bỏ rơi Ukraine để theo đuổi lợi ích cá nhân, áp thuế bừa bãi gây tổn hại kinh tế, chia rẽ NATO thay vì đoàn kết, đến trả đũa chính trị trong nước – tất cả cho thấy một Trump đặt "nước Mỹ trên hết" theo nghĩa hẹp, thậm chí là "Trump trên hết". Đối với các đồng minh và người dân Mỹ, bài học rõ ràng: đừng bị cuốn theo những lời hứa hoa mỹ. Hãy nhìn kỹ những gì Trump làm, vì đó mới là sự thật định hình tương lai. Trong bối cảnh ngày 2/3/2025, khi thế giới vẫn đang thích nghi với Trump 2.0, sự tỉnh táo này là điều tối cần thiết.
