hihihehe
Thích phó đà
Thành viên giáo phái MAGA trong một cuộc tuần hành tại Laguna Hills, California ngày 4-4-2023 (ảnh: Robert Gauthier, Los Angeles Times/Getty Images)
GIÁO PHÁI MAGA
Một trong những thành tựu vĩ đại nhất sự nghiệp Donald Trump là xây dựng được giáo phái MAGA với ông là giáo chủ. Yêu thích hay thù ghét Trump cỡ nào cũng phải thừa nhận sự thật này. Hiện tượng tôn sùng Trump và Trump lợi dụng sự sùng bái mình cho mục đích chính trị đã chẳng còn lạ chuyện lạ. Điều này không chỉ mang lại nhiều ảnh hưởng đối với các cuộc bầu cử mà còn cho xã hội Mỹ về lâu dài…
TRUMP LÀ CHÚA!
Ngay sau khi Trump bị ám sát hụt (ngày 13-7-2024), những người ủng hộ ông lập tức nói rằng chính Chúa chứ không ai khác đã cứu Trump. Dân biểu Cộng hòa Lauren Boebert đặt Trump ngang hàng với Jesus trên cơ sở rằng cả hai đều bị “chối bỏ” và sự hy sinh cá nhân của họ “vì nhân dân” là giống hệt nhau. Lauren Boebert không là chính trị gia duy nhất so sánh Trump với Chúa.
Dân biểu Cộng hòa khét tiếng Marjorie Taylor Greene từng nói rằng loạt cáo buộc chống lại Trump, kể cả vụ động trời quan hệ với một cô gái làng chơi, càng khiến Trump… giống Chúa hơn bao giờ hết. Trong cuộc vận động tại Las Vegas ngày 9-6-2024, Taylor Greene nói: “Bọn Dân chủ và đám truyền thông tin giả liên tục nói về việc, 'ồ, Tổng thống Trump là một tên tội phạm bị kết án.' Thế thì tôi muốn hỏi, thật ra quý vị biết gì không? Rằng, nhân vật mà tôi tôn thờ cũng là một tội phạm bị kết án đấy”. Đám đông gào lên ủng hộ. Taylor Greene nói tiếp: “Ông ấy đã bị sát hại trên cây thánh giá La Mã”.
Khả năng biến sự ủng hộ chính trị thành lòng mộ đạo như một thứ tôn giáo đã và tiếp tục mang lại cho Trump quyền lực lãnh đạo đảng Cộng hòa (GOP) một cách tuyệt đối, dù ông từng dẫn dắt GOP đi đến những thất bại chính trị thảm hại trong cuộc bầu cử giữa kỳ 2018. Bất luận thế nào, thành viên “giáo phái MAGA” vẫn mô tả Trump là một phiên bản hiện đại của những vị anh hùng trong Kinh Cựu Ước, những nhân vật khiếm khuyết về mặt đạo đức nhưng được Chúa chọn để thực hiện những sứ mệnh khó khăn.
Vô số tín đồ MAGA khẳng định rằng Donald Trump “chắc chắn đã được Chúa chọn”; và người ta không cách nào để giải thích tại sao Trump vẫn có thể “sống sót nổi” trước vô vàn âm mưu tấn công của bọn quỷ dữ cánh tả, ngoài sự can thiệp của Chúa. Họ tin rằng Trump đã bị treo lên thập tự giá và bị đóng đinh. Trump đã và tiếp tục chịu vô vàn khổ nạn để cứu rỗi Công giáo lẫn Tin lành của Mỹ, và tất nhiên cứu toàn bộ nước Mỹ…
Lực lượng cử tri trung thành và tận tụy của Trump tạo nên một trong những binh đoàn “thánh chiến” bền bỉ nhất trong nền chính trị Hoa Kỳ, mang lại cho Trump lợi thế không thể chối bỏ khi đề cập đến việc “truyền cảm hứng” cho những người ủng hộ. Lịch sử chính trị Mỹ chưa từng có hiện tượng “cuồng” một cách kỳ lạ như vậy. Cơn sốt cuồng Trump thậm chí lan tận đến bên kia bờ đại dương.
Thành viên giáo phái MAGA tin như sấm những gì Trump nói dù truyền thông Mỹ liên tục đưa ra những kiểm chứng cho thấy tất cả toàn dối trá bịp bợm. Tín đồ MAGA không có khả năng đọc những bài phân tích dài hơn vài trăm từ. Họ chỉ cần theo dõi những phát biểu của Trump trên mạng. Trump nói vậy thì phải “đúng thế”. Khỏi cãi.
Với tín đồ Trump, tranh luận với họ là phí thời giờ. Tương tự giáo chủ Trump, “dân MAGA” không biết thừa nhận sự thật. Họ thậm chí “kính” Trump hơn kính Chúa. Họ là “dư luận viên” không lương của Trump. Đụng đến Trump, và cả Elon Musk, là chọc vào ổ kiến lửa. Ngôn ngữ của họ hệt nhau: hằn học giận dữ về tông giọng và ngụy biện cùn về nội dung. Kỹ thuật “phản biện” của họ là chụp mũ, hệt như bọn Ngũ Mao Đảng của Trung Quốc.
Trong mùa bầu cử 2020, có khoảng 8/10 người da trắng theo đạo Tin lành ủng hộ Trump, theo khảo sát VoteCast của hãng tin AP. Cuộc khảo sát được Trung tâm nghiên cứu Pew thực hiện cho thấy Trump cũng nhận được tỷ lệ ủng hộ tương tự vào năm 2016. Việc Trump đan xen chính trị và tôn giáo không là hiện tượng mới. Từ lâu Cơ đốc giáo đã có ảnh hưởng mạnh đến nhiều đời chính phủ Mỹ. Tuy nhiên, Trump là người duy nhất và cũng là người đầu tiên khai thác yếu tố tôn giáo trong chính trị.
Trong chiến dịch tranh cử 2024, Trump tận dụng mạnh lá bài tôn giáo. Một trong những đặc điểm đáng chú ý trong các cuộc vận động của Trump là sử dụng “nhạc lễ” khi kết thúc chương trình. Đó là thứ âm nhạc nhẹ, sâu lắng, vang lên tràn ngập, tạo nên một không khí tôn kính, y như buổi kết thúc cầu nguyện trong nhà thờ. Nhiều người cúi đầu hoặc nhắm mắt. Những người khác giơ lòng bàn tay lên, miệng lẩm bẩm…
NGHỆ THUẬT BÁN CHÚA
Chiến lược của Trump là lan tỏa những “ẩn ý” về tôn giáo, về hình ảnh “cứu nước Mỹ” của mình, đặc biệt sau vụ bị ám sát hụt. Những email gây quỹ, dưới tên Trump, được diễn đạt bằng ngôn ngữ nhân từ của tôn giáo, với những hứa hẹn về việc ban phát tình yêu cho đời một cách vô điều kiện, kèm lời kêu gọi ủy lạo cho quỹ tranh cử. Trump và giáo phái MAGA tạo nên một “nền thương mại” riêng (“the cult of MAGA commercialism”).
Trump thậm chí định hình chiến dịch tranh cử như một cuộc thánh chiến nhân danh Cơ đốc giáo. Trên Truth Social, Trump đăng một bản vẽ, miêu tả hình ảnh pháp đình với cảnh đương sự ngồi cạnh Chúa Jesus, cùng đoạn video thốt lên câu “Chúa đã ban Trump cho chúng ta” (“God gave us Trump”).
Không chỉ xây dựng một thứ giáo phái riêng, Trump đang tạo ra nhiều ảnh hưởng méo mó trái với tinh thần Công giáo. The New York Times thuật, một cuộc vận động của Trump ở Las Vegas vào tháng 1-2024 đã được “khai mạc” bằng buổi cầu nguyện trong đó những tín đồ MAGA nói rằng Chúa rõ ràng đang muốn Trump trở lại Nhà Trắng.
Tại buổi vận động ở South Carolina vào tháng 2-2024, Greg Rodermond, một mục sư thuộc Crossroads Community Church, đã xin Chúa can thiệp và chống lại những đối thủ chính trị của Trump, bởi bọn chúng đang “cố đánh cắp, giết hại và phá hủy nước Mỹ chúng ta”. “Lạy Cha, hôm nay chúng con tụ họp ở đây để đoàn kết vì đất nước chúng con, để đất nước được hồi phục sự vĩ đại…, và, lạy Chúa, chúng con tin rằng Người đã chọn Donald Trump làm công cụ trong tay Người cho mục đích này” - Greg Rodermond cầu nguyện.
Không phải ai cũng mụ mị tin Trump được Chúa sai xuống dẫn dắt nước Mỹ. Nhiều nhân vật tên tuổi trong Cơ đốc giáo Hoa Kỳ không muốn tham gia cùng “anh em” để đi từ Mar-a-Lago đến cổng Thiên đường MAGA. Russell Moore, cựu chủ tịch của nhánh chính sách công (public-policy arm) thuộc Southern Baptist Convention, nói rằng những cuộc vận động tranh cử của Trump đã đi chệch sang “lãnh địa nguy hiểm” khi dùng lời của Chúa để mở đầu và kết thúc, rồi đẩy các giáo sĩ lên sân khấu để nói rằng Trump được Chúa phái xuống. “Đó là hành vi vi phạm điều răn, cấm không được nhân danh Chúa một cách vô tội vạ” - Russell Moore nói.
Dù thế nào, Chúa vẫn được nhân danh. Tháng 2-2024, trước hàng trăm người dự một hội nghị truyền thông tôn giáo ở Nashville, Trump nói, “Hãy nhớ rằng, mọi chế độ ******** trong suốt lịch sử đều cố giẫm đạp nhà thờ, tương tự mọi chế độ phát xít đều cố thâu tóm và kiểm soát giáo hội”, bây giờ, “ở Mỹ, bọn cánh tả cấp tiến đang muốn thực hiện cả hai điều đó”.
“Bậc thầy bán Chúa” hứa, trong nhiệm kỳ thứ hai, ông ta sẽ bảo vệ các giá trị của Cơ đốc giáo. Trump nhấn mạnh tín đồ Công giáo Hoa Kỳ “đang bị vây hãm”, rằng nền tảng Thiên chúa giáo Hoa Kỳ “đang bị tấn công”; và do vậy “chúng ta, một lần nữa, hãy cầu nguyện cho nước Mỹ nữa đi” (“We must make America pray again”).
Như mọi lần, sau những tuyên bố cứu rỗi nước Mỹ là tiết mục bán hàng gây quỹ. Mũ nón, dây chuyền, áo thun… đủ cả. Cuốn “God Bless the USA” do “ban tùng thư Donald Trump” soạn được rao bán với giá 60 USD. Nó được quảng cáo là “cuốn Kinh thánh duy nhất được Tổng thống Trump
chứng thực” (“the only Bible endorsed by President Trump”).
GIÁO PHÁI MAGA SAU “KỶ NGUYÊN TRUMP”
Kể cả khi Trump chết, “di sản MAGA” có thể vẫn sẽ ảnh hưởng lên sân khấu chính trị và đời sống nước Mỹ. Những Marjorie Taylor Greene, Ron DeSantis, Nikki Haley, Ted Cruz, J.D. Vance… sẽ tiếp tục cầm ngọn đuốc MAGA. Từ khi xuất hiện, giáo chủ Trump đã làm thay đổi gần như hoàn toàn bản chất truyền thống của đảng Cộng hòa. Chủ nghĩa Cộng hòa (Republicanism) đã đồng nghĩa với chủ nghĩa Trump (Trumpism).
Những gì bắt đầu như một “phong trào” nổi loạn trong đảng Cộng hòa, phá vỡ thể chế cũ, đập nát nền móng truyền thống - được tổ chức và thực hiện từ Trump và xung quanh Trump, biến thành một hoạt động chẳng khác gì sinh hoạt của một giáo phái (cult) - bây giờ trở nên chuyên nghiệp và “chính thống”. Trumpism sẽ còn xuất hiện trong nhiều cuộc bầu cử tương lai. Giáo chủ Trump có thể sẽ sống mãi trong sự nghiệp MAGA?
____
