

Chụp lại hình ảnh,Ông Đoàn Văn Báu nói mình là "trưởng đoàn", còn sư Minh Tuệ nói ông Báu giúp lo thủ tục giấy tờ nhưng "cũng [chỉ là thành viên] trong đoàn thôi chứ... chả có quyền hạn gì to".
8 tháng 1 2025
Cựu sĩ quan an ninh Đoàn Văn Báu là một nhân vật nổi bật trong chuyến bộ hành của sư Minh Tuệ tới đất Phật Ấn Độ. Vậy vai trò của ông Báu là gì?
"Việt Nam cũng đã giao cho tôi với trách nhiệm làm trưởng đoàn và cả sư Minh Tuệ cũng thống nhất là giao cho tôi cho tất cả những trách nhiệm về phụ trách để tổ chức cho chuyến bộ hành thành công đến Ấn Độ," ông Đoàn Văn Báu nói với BBC News Tiếng Việt vào ngày 4/1, trong cuộc phỏng vấn tại một căn nhà ven đường 217 ở tỉnh Ubon Ratchathani ở Thái Lan.
Sư Minh Tuệ đang trên đường bộ hành tới đất Phật Ấn Độ. Ông đã khởi hành từ Việt Nam hồi tháng 12, đi bộ qua Lào và hiện đang ở Thái Lan. Dự kiến sau đó đoàn sẽ đi qua Myanmar và sang Ấn Độ.
Ông Đoàn Văn Báu đi theo đoàn và thường xuyên quay video về hành trình của sư Minh Tuệ rồi đăng tải lên mạng xã hội.
Trả lời BBC về lý do vì sao đi bộ hành với sư Minh Tuệ, ông Báu nói rằng vì bản thân "có tình cảm sâu sắc" với nhà sư.
"Khi nhận được thông tin là sư Minh Tuệ có nguyện vọng đi Ấn Độ và cần người trợ giúp về thủ tục pháp lý thì ngay lập tức tôi đã xung phong. Ngay ngày hôm sau tôi đã lên để gặp sư Minh Tuệ và là người đầu tiên được sư Minh Tuệ đồng ý, để tôi hỗ trợ về mặt thủ tục và cùng đồng hành cùng với sư trong chuyến bộ hành đến Ấn Độ," ông Báu chia sẻ.
Ông Báu kể rằng mình đã đi tiền trạm Lào, Thái Lan và Myanmar. Khi quay lại Việt Nam, ông nói mình đã xin phép chính quyền địa phương về việc bộ hành tới Ấn Độ.
"Khi chính quyền địa phương đồng ý để tôi đưa sư Thích Minh Tuệ và những người mà tôi đề xuất để đi cùng, chính quyền địa phương ở Việt Nam và các cơ quan ban ngành có liên quan đã có những thủ tục pháp lý về công tác lãnh sự để có thể đưa đoàn đến các quốc gia và cũng đã có công tác lãnh sự để các nước bạn trợ giúp ở Lào và Thái Lan và tới đây sẽ là Myanmar," ông nói.
'Trưởng đoàn' Đoàn Văn Báu
Khi phóng viên BBC tiếp xúc với đoàn, những vấn đề quan trọng đều được những người đi cùng hướng dẫn rằng nên "hỏi anh Báu". Ngay cả việc phỏng vấn sư Minh Tuệ, chúng tôi cũng được gợi ý nói chuyện thông qua ông Báu. Những điều này phần nào cho thấy sự tín nhiệm của thành viên đoàn đối với ông Báu hoặc cơ cấu sắp xếp tổ chức của đoàn.Cuộc phỏng vấn ông Báu được thực hiện trong bối cảnh có những lời đồn đoán trên mạng xã hội rằng ông Báu được lực lượng an ninh cài vào để kiểm soát các hoạt động của chuyến đi bên ngoài lãnh thổ Việt Nam.
Trước đó, trong một video đăng tải vào đầu tháng 12/2024 trên kênh YouTube Đoàn Văn Báu - Về miền đất Phật của ông Báu, sư Minh Tuệ nói rằng ông Báu tự nguyện đi cùng sư để lo những thủ tục giấy tờ.
Trong cuộc phỏng vấn ngày 3/1 với BBC, sư Minh Tuệ cũng nhắc tới vai trò của ông Báu. Theo đó, sư Minh Tuệ không biết ông Báu là ai (vào thời điểm gặp mặt), nhưng quyết định tin tưởng ông Báu vì thấy ông Báu tới gặp mình sau khi nhà sư viết lá đơn tìm người hỗ trợ giấy tờ để đi Ấn Độ.
"Con cũng không biết anh Báu là an ninh hay quân đội hay là người nông dân gì hết."
"Con cũng không biết họ có hại mình, hay như có người nói là Việt Cộng hay phản động gì, con chả cần biết. Nhưng mà chỉ cần giúp con thủ tục giấy tờ với lại đi thôi, còn những chuyện khác con không biết," sư Minh Tuệ đã nói như vậy.
Vậy rốt cuộc ông Báu là ai trong đoàn bộ hành?
Theo lời ông Báu, ông là trưởng đoàn – chức vụ mà "thứ nhất là do sự ủy quyền của sư Minh Tuệ và thứ hai là các cơ quan chức năng cũng đã có biên bản, ghi nhận bằng văn bản đề cử làm trưởng đoàn".

Chụp lại hình ảnh,Ông Báu nói rằng mình đi theo sư Minh Tuệ vì "có tình cảm sâu sắc" với nhà sư.
Vào ngày 5/1, trong một cuộc phỏng vấn khác với ông Báu, BBC đã đề nghị ông Báu cho xem văn bản nói trên. Ông đã trả lời như sau:
"Tôi không cần phải cho xem qua văn bản đó bởi vì các cơ quan chức năng sẽ giữ văn bản đó. Có phóng sự, truyền hình và có cả biên bản ghi nhận lại những sự việc mà ông Thích Minh Tuệ hay còn gọi là ông Lê Anh Tú đã đồng ý cho tôi làm trưởng đoàn và các cơ quan chức năng cử đi."
Theo lời ông Báu, "cơ quan chức năng" ở đây là Công an tỉnh Gia Lai.
Ông cũng tuyên bố rằng sẽ chịu trách nhiệm, trên cương vị trưởng đoàn, về tất cả những vấn đề có liên quan, gồm phát ngôn, pháp lý và an toàn của đoàn.
Khi chúng tôi đặt câu hỏi rằng liệu Công an tỉnh Gia Lai, đơn vị mà theo lời ông Báu là ban hành văn bản nói trên, có phải chịu trách nhiệm gì hay không, ông Báu trả lời như sau:
"Đương nhiên khi một cơ quan chức năng nào đó họ ban hành một cái văn bản nào đó thì đều có tính pháp lý ở Việt Nam."
Ông cho biết thêm rằng đoàn không cần giữ liên lạc thường xuyên với Công an tỉnh Gia Lai để thông báo về hành trình.
"Bình thường đi như thế này thì tôi đã được người ta liên hệ trước với cơ quan lãnh sự Việt Nam tại các nước. Trừ khi có những vấn đề phức tạp gì đó thì mới liên hệ lại để nhờ trợ giúp. Còn bình thường thì chúng tôi cứ đi như bình thường, chỉ cần đăng ký nhập cảnh vào quốc gia sở tại và được sự đồng ý thì chúng tôi cứ đi bình thường," ông nói.
Theo quan sát của BBC, ngoài những vấn đề về thủ tục, ông Báu còn phụ trách nhiều mảng khác liên quan tới cuộc bộ hành, như tìm chỗ ngủ nghỉ, tuyển chọn và quản lý thành viên đoàn.
Về phần sư Minh Tuệ, ông từng nói với BBC rằng ông Báu "cũng [chỉ là một người] trong đoàn này thôi chứ anh [Báu] chả có quyền hạn gì to".
Ai được đi cùng đoàn?
Trên một số nền tảng mạng xã hội, ví dụ như Facebook, có những ý kiến cho rằng ông Báu là người quyết định sư nào được đi cùng đoàn, sư nào không được. Qua đó, họ nói rằng ông Báu đang "vượt quyền", đang tự cho phép bản thân mình được quyết định thành viên đoàn.Nói tới thành viên đoàn, có thể chia ra hai nhóm chính: nhóm các nhà sư và nhóm người hỗ trợ.
Theo lời kể của ông Báu, trước khi đưa ra quyết định sư nào có đi cùng đoàn được hay không, các sư sẽ thảo luận, còn ông Báu và những người khác, ở đây ông Báu dùng từ "chúng tôi", sẽ "tư vấn lựa chọn" về việc một nhà sư có đồng hành được cùng với đoàn hay không.
Sau đó, khi tất cả mọi người thống nhất một danh sách, ông Báu nói rằng mình sẽ công bố ra ngoài.
Tuy nhiên, do các sư không sử dụng mạng xã hội, do đó cũng khó kiểm chứng được danh sách ông Báu đưa ra ngoài có giống với danh sách đã thống nhất hay không.
Khi được hỏi rằng liệu làm thế nào để công chúng có thể kiểm chứng được danh sách thống nhất giữa mọi người và danh sách công bố ra ngoài là giống nhau, ông Báu đã nói rằng chúng tôi có thể xác nhận điều này với sư Minh Tuệ.
Thời điểm đó, BBC không còn dịp phỏng vấn sư Minh Tuệ nên chưa xác nhận chính xác được liệu có sự thiếu đồng nhất nào hay không.
Liên quan tới vấn đề này, sư Minh Tuệ từng nói rằng "anh Báu cũng quyết định được" việc sư nào có thể gia nhập đoàn, sư nào không.
"Con cũng nói là theo quy định của pháp luật nước đó như thế nào thì anh Báu thấy tùy ý hợp thời mà tạo điều kiện được, tốt đẹp thì giúp đỡ cho họ đi. Với lại cũng xem xét trên mạng xã hội họ nói sư này như thế nào, sư kia như thế nào, đi để phá, hay chưa được, hay lung tung ra thì cũng không nên," sư Minh Tuệ nói.

Chụp lại hình ảnh,Một chiếc xe chở bốn người luôn theo sát đoàn