- Tác giả,Anthony Zurcher và Tom Geoghegan
- Vai trò,BBC News
- 23 tháng 2 2025, 11:43 +07
Một số đề xuất đã được nhóm chính sách của ông nêu chi tiết hoặc do chính ông Trump trình bày trong các video "Chương trình nghị sự 47" trên trang web chiến dịch tranh cử. Một số đề xuất khác được đưa ra một cách ngẫu hứng - phong cách "nghĩ sao nói vậy" của ông Trump và sự cởi mở trong việc tiếp thu ý tưởng của những người khác gợi ý cho ông.
Trong bài phát biểu chiến thắng vào ngày 6/11, ông đã nói rõ rằng mình có ý định giữ lời hứa đã đưa ông trở lại Nhà Trắng:
"Tôi sẽ điều hành bằng một phương châm đơn giản: Đã hứa thì phải giữ lời."
Châm ngôn này đã trở thành khẩu hiệu trong tháng đầu tiên ông nhậm chức, được đánh dấu bằng một loạt hoạt động và tiến triển đáng chú ý trong việc đạt được một số mục tiêu của ông.
Trong các lĩnh vực như nhập cư và chính sách đối ngoại, Tổng thống Trump có quyền lực rộng lớn để hành động đơn phương - và ông đã làm như vậy. Trong các lĩnh vực khác, ông đã phải đối mặt với những thách thức pháp lý và trở ngại chính trị. Nhiều lời hứa khác mà ông đưa ra cuối cùng sẽ cần Quốc hội thông qua, dưới sự kiểm soát chặt chẽ của Đảng Cộng hòa, để có hiệu lực vĩnh viễn.
Cùng BBC nhìn lại một số lời thề lớn nhất được ông Trump hứa sẽ thực hiện trong ngày đầu tiên và những nỗ lực của ông để biến chúng thành hiện thực.
Giảm giá cả hàng hóa
Lời nói:"Khi tôi thắng, tôi sẽ ngay lập tức hạ giá cả, bắt đầu từ ngày đầu tiên," ông nói tại một buổi họp báo vào tháng 8/2024.
Hành động:
Đây có lẽ là thách thức lớn nhất của ông khi mà lạm phát thường xuyên là mối quan tâm hàng đầu của cử tri trong suốt chiến dịch tranh cử. Trong bài phát biểu nhậm chức, ông Trump hứa sẽ "tập trung quyền lực lớn" của nội các để nhanh chóng giảm chi phí và giá cả hàng hóa, nhưng cách thức thực hiện vẫn chưa rõ ràng. Một cách để làm được điều đó, theo lời ông, là tăng cường khoan dầu để giảm chi phí năng lượng.
Việc giá cả tăng mạnh vào tháng 1/2025, mức tăng hàng tháng lớn nhất trong 16 tháng, đã làm nhiệm vụ của vị tổng thống phức tạp thêm. Ông đổ lỗi cho ông Joe Biden, người rời nhiệm sở vào ngày 20/1 và chi tiêu của Đảng Dân chủ.
"Tôi không liên quan gì đến chuyện này," ông Trump tuyên bố.
Tuy nhiên, vào những lúc khác, ông thừa nhận rằng các tổng thống Mỹ khó kiểm soát giá cả. Nhưng các nhà kinh tế cảnh báo một số chính sách của ông có thể thúc đẩy lạm phát, và các cuộc thăm dò cho thấy cử tri muốn thấy ông làm nhiều hơn nữa.
Nguồn hình ảnh,Getty Images
Chụp lại hình ảnh,Lạm phát thường xuyên là mối quan tâm hàng đầu của cử tri trong suốt chiến dịch tranh cử
Trục xuất hàng loạt
Lời nói:"Vào ngày đầu tiên, tôi sẽ khởi động chương trình trục xuất lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ để tống khứ bọn tội phạm," ông phát biểu vào ngày 4/11.
Hành động:
Có lẽ nhập cư là trọng tâm chính của ông Trump kể từ khi nắm quyền, với hơn một tá sắc lệnh hành pháp nhằm cải tổ hệ thống. Kế hoạch trục xuất người nước ngoài cư trú bất hợp pháp, bắt đầu từ những người bị kết tội, dường như nhận được sự ủng hộ rộng rãi của công chúng.
Tuy nhiên, vẫn chưa chắc chắn liệu ông Trump có thực hiện được lời hứa trục xuất số lượng lớn như vậy hay không. Một vài cuộc đột kích nhắm vào người nhập cư đã gây chú ý trên báo chí, nhưng theo số liệu hàng ngày, số người bị trục xuất dường như không phá kỷ lục.
Trong tháng đầu tiên nhậm chức, Mỹ đã trục xuất 37.660 người - ít hơn mức trung bình hàng tháng là 57.000 vụ trục xuất và hồi hương trong năm đầy đủ cuối cùng của chính quyền Joe Biden, theo dữ liệu do Reuters thu thập.
Người phát ngôn của Bộ An ninh Nội địa Mỹ nói với Reuters rằng số lượng trục xuất thời ông Biden cao hơn vì lượng người nhập cư bất hợp pháp nhiều hơn. Số vụ bắt giữ ở biên giới trên toàn quốc đã giảm 66% vào tháng 1/2025 so với cùng kỳ năm 2024, theo Nhà Trắng.
Nguồn hình ảnh,Getty Images
Chụp lại hình ảnh,Máy bay Mỹ chở người nhập cư trái phép bị trục xuất
Ân xá vụ án ngày 6/1
Lời nói:"Tôi sẽ xem xét J6 (ngày 6/1/2021) sớm, có thể là chín phút đầu tiên," Tạp chí Time tường thuật lời ông Trump vào tháng 12/2024.
Hành động:
Như đã hứa, chỉ vài giờ sau khi tuyên thệ nhậm chức tổng thống, ông Trump đã ban hành lệnh ân xá và giảm án, mở đường cho việc thả hơn 1.500 người bị kết án hoặc bị buộc tội liên quan đến cuộc bạo loạn ở Điện Capitol vào ngày 6/1/2021.
Một viên cảnh sát bị đấm vào ngày hôm đó đã nói với BBC rằng lệnh ân xá này như "một cái tát vào mặt" mình.
Chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine
Lời nói:"Họ đang chết, cả người Nga lẫn người Ukraine. Tôi muốn họ ngừng chết. Và tôi sẽ làm điều đó - Tôi sẽ làm điều đó trong vòng 24 giờ," CNN tường thuật vào năm 2023.
Hành động:
Tổng thống Trump đã khởi xướng các cuộc đàm phán đầu tiên giữa Mỹ và Nga kể từ khi chiến tranh nổ ra, nhưng Ukraine tuyên bố sẽ bác bỏ mọi thỏa thuận được dàn xếp mà không có sự tham gia của họ, và thực tế đã xảy ra những tranh cãi gay gắt giữa các nhà lãnh đạo.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky lo ngại tổng thống Mỹ sẽ thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử là chấm dứt chiến tranh nhưng theo các điều khoản của Moscow và không có đảm bảo an ninh.
Các nước châu Âu cũng lo lắng rằng họ đang bị gạt ra ngoài lề và ông Trump có thể dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt áp đặt lên Nga, một hình phạt cho cuộc xâm lược.
Nguồn hình ảnh,Getty Images
Chụp lại hình ảnh,Ông Trump đã hứa chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine trong vòng 24 giờ đầu tiên sau nhậm chức
Chấm dứt quyền 'sinh ra ở Mỹ là có quốc tịch'
Lời nói:Tổng thống Trump nói với NBC vào tháng 12/2024 rằng ông "hoàn toàn" có kế hoạch chấm dứt quyền công dân theo nơi sinh trong ngày đầu tiên nhậm chức:
"Nếu ai đó đặt chân... trên đất của chúng tôi, xin chúc mừng. Bây giờ bạn đã là công dân của Hoa Kỳ. Vâng, chúng ta sẽ chấm dứt điều đó."
Hành động:
Một trong những hành động đầu tiên của nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông là ra lệnh chấm dứt quyền công dân Mỹ tự động - quyền mà hầu hết mọi người sinh ra trên đất Mỹ được hưởng. Quyền công dân theo nơi sinh không phải là chuẩn mực trên toàn thế giới và động thái của ông Trump nhắm vào những người ở Mỹ bất hợp pháp hoặc có thị thực tạm thời.
Những người phản đối cho rằng kế hoạch này can thiệp vào quyền đã được thiết lập theo sửa đổi Hiến pháp Mỹ gần 160 năm trước. Và vấn đề này có thể sẽ được đưa lên Tòa án Tối cao - tòa án cao nhất ở Mỹ - sau khi tòa phúc thẩm phán quyết chống lại quyết định của ông Trump, duy trì lệnh ngăn chặn pháp lý đối với kế hoạch của ông.
Thuế quan toàn diện đối với Canada và Mexico
Lời nói:"Vào ngày 20/1, ở một trong nhiều Sắc lệnh Hành pháp đầu tiên của tôi, tôi sẽ ký tất cả các văn bản cần thiết để áp thuế 25% lên tất cả các sản phẩm từ Mexico và Canada nhập khẩu vào Hoa Kỳ, và chấm dứt chính sách biên giới mở vô lý của họ," ông nói vào ngày 25/11.
Hành động:
Vào ngày 21/1, ông Trump tuyên bố sẽ áp thuế trên diện rộng lên các nước láng giềng từ ngày 1/2, liên hệ các nước này với dòng chảy ma túy và người di cư bất hợp pháp vào Mỹ. Vị tổng thống từ lâu đã coi thuế quan, vốn là một loại thuế đánh vào hàng nhập khẩu, như một cách để bảo vệ ngành công nghiệp trong nước và tăng doanh thu.
Canada và Mexico cho biết họ sẽ áp dụng các loại thuế trả đũa đối với hàng nhập khẩu của Mỹ. Ông Trump đã trì hoãn việc bắt đầu áp thuế trong một tháng sau khi cả hai nước láng giềng hứa sẽ tăng cường kiểm soát biên giới. Thị trường cũng đã có sự biến động và các chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng những hành động này có thể khiến giá cả tăng cao.
