
Nếu Mỹ dừng viện trợ và chia sẻ thông tin tình báo, Ukraine sẽ phải đối mặt nhiều hệ lụy nghiêm trọng, nhất là khi Nga có thể chớp thời cơ để tấn công.
Những ngày qua, Ukraine liên tục nhận "hung tin" khi chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định tạm dừng chia sẻ thông tin tình báo cũng như có khả năng “đóng băng” toàn bộ viện trợ quân sự cho Kiev.
Đây dường như là những động thái gây sức ép nhằm buộc Ukraine nhượng bộ và hợp tác với các kế hoạch của Nhà Trắng nhằm chấm dứt xung đột Nga-Ukraine.
Trước đó, Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky đã tranh cãi căng thẳng với Tổng thống Trump tại Nhà Trắng và không ký thỏa thuận khoáng sản với Mỹ như đã dự định.

Dừng chia sẻ tình báo khiến Ukraine tê liệt?
Ngày 5-3, Giám đốc Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) John Ratcliffe và Cố vấn An ninh Quốc gia Michael Waltz đều xác nhận việc tạm dừng hỗ trợ tình báo cho Ukraine nhưng cho rằng đây chỉ là tạm thời nếu Ukraine nhanh chóng quay lại bàn đàm phán.
Các cựu quan chức tình báo Mỹ cho rằng các cơ quan tình báo Mỹ đã cung cấp hình ảnh vệ tinh do thám và thông tin tình báo nghe lén giúp cảnh báo trước cho Ukraine về các cuộc tấn công trên không và trên bộ của Nga. Sự hỗ trợ này cho phép Kiev theo dõi và nhắm mục tiêu vào các lực lượng Nga và hỗ trợ các nỗ lực gián điệp của Ukraine.
CIA có sự hiện diện đáng kể ở Ukraine và giúp đỡ nước này rất nhiều trong việc xác định mục tiêu.
Một số sĩ quan CIA đã được triển khai tới Ukraine, xem xét danh sách các mục tiêu tiềm năng của Nga mà Ukraine đang chuẩn bị tấn công rồi đối chiếu thông tin mà Ukraine có với thông tin tình báo Mỹ để đảm bảo tính chính xác. CIA cũng đã giúp Ukraine xây dựng ít nhất 3 căn cứ thu thập tín hiệu tình báo bí mật, được Ukraine dùng để chặn thông tin liên lạc của Nga.
Theo các cựu sĩ quan tình báo Mỹ, Ukraine có các đối tác khác ở châu Âu, trong đó có Anh, có thể cung cấp thông tin tình báo chiến trường và các thông tin tình báo khác, mặc dù khoảng trống của Mỹ sẽ không thể lấp đầy hoàn toàn.
Chẳng hạn, một số nước châu Âu, như Pháp và Anh, có thể cung cấp cho Ukraine hình ảnh vệ tinh có thể dùng để tìm các mục tiêu Nga trên chiến trường nhưng các vệ tinh châu Âu vẫn chưa tập trung vào các hoạt động quân sự của Nga như các vệ tinh do thám của Mỹ.
Các quan chức Ukraine cũng đã thừa nhận rằng nếu thời gian tạm dừng chia sẻ tình báo càng dài thì Ukraine sẽ phải đối mặt nhiều hệ lụy nghiêm trọng, nhất là khi Nga có thể chớp thời cơ để tấn công.
Quyết định của ông Trump làm Ukraine suy yếu
Trước khi dừng chia sẻ thông tin tình báo, có thông tin ông Trump cũng đã quyết định tạm dừng toàn bộ viện trợ cho Ukraine và điều này làm ảnh hưởng đến hơn 1 tỉ USD vũ khí và đạn dược đang trong quá trình cung cấp cho Ukraine và theo đơn đặt hàng trước đó của Ukraine.

Một khi Mỹ dừng viện trợ, Ukraine đối mặt nguy cơ mất các loại vũ khí tiên tiến và đạn dược đi kèm, bao gồm tên lửa đạn đạo đất đối đất (như ATACMS), hệ thống phòng không hiện đại (như Patriot, NASAMS), pháo phản lực tầm xa (như HIMARS), cùng các bộ phận, dịch vụ bảo trì và hỗ trợ kỹ thuật.
Cùng với việc mất đi thông tin tình báo Mỹ, việc thiếu hụt loại vũ khí này sẽ gây tổn hại đến khả năng tấn công các mục tiêu tầm xa của Ukraine và có thể khiến các thành phố và quân đội Ukraine dễ bị tấn công bằng tên lửa, rocket và máy bay không người lái của Nga hơn.
Theo tờ The New York Times, quyết định tạm dừng chia sẻ thông tin tình báo và viện trợ cho Ukraine có thể sắp xếp lại chiến trường, hoặc là chấm dứt cuộc chiến hoặc có khả năng mang lại cho Nga lợi thế quyết định và buộc Ukraine phải chấp nhận xuống nước.
Ông David Shimer - Giám đốc Hội đồng An ninh Quốc gia phụ trách Đông Âu và Ukraine dưới thời chính quyền Tổng thống Joe Biden - nói rằng rõ ràng là "việc dừng hỗ trợ an ninh sẽ chỉ khiến Ukraine gặp nhiều khó khăn hơn trong việc đạt được một hồi kết công bằng và hòa bình lâu dài cho cuộc chiến này".
“Nó sẽ làm giảm đòn bẩy của Ukraine, làm suy yếu lực lượng Ukraine và do đó làm suy yếu vị thế đàm phán của Ukraine với Nga. Mỹ nên tập trung vào việc củng cố, chứ không phải làm suy yếu thế mạnh của Ukraine trước khi đàm phán” - ông Shimer nhận định.
Ông Mark F. Cancian - nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (Mỹ) - cho rằng những gì Ukraine nhận được từ châu Âu, ở những nơi khác và ngành công nghiệp quốc phòng của Ukraine sẽ giúp lực lượng nước này duy trì trên chiến trường nhưng với sức mạnh giảm sút.
Theo đó, Nga sẽ tăng cường tấn công và giành được ngày càng nhiều lãnh thổ. Đến một lúc nào đó, các tuyến phòng thủ của Ukraine sẽ bị phá vỡ và Ukraine sẽ phải chấp nhận một nền hòa bình bất lợi, thậm chí là khắc nghiệt.
Mỹ tạm dừng thông tin tình báo là “vô tiền khoáng hậu”
Các cựu sĩ quan tình báo cho rằng ngoài tác động đến chiến trường Ukraine, quyết định tạm dừng hợp tác tình báo và công bố công khai gây chấn động các đối tác tình báo của Mỹ trên toàn thế giới.
"Tín hiệu mà nó gửi đi thật kinh khủng. Đó là tín hiệu cho phần còn lại của thế giới rằng Mỹ không phải là đồng minh đáng tin cậy" - cựu sĩ quan cấp cao của CIA Marc Polymeropoulos cho hay.
Trong quá khứ, hợp tác tình báo giữa Mỹ và các đối tác có xu hướng liên tục, không gián đoạn ngay cả trong thời điểm có sự bất đồng nghiêm trọng giữa các nhà lãnh đạo chính trị. Tuy nhiên, chính quyền ông Trump dường như đã phá vỡ truyền thống đó, sử dụng tình báo như một công cụ chính trị, theo ông Polymeropoulos và một số cựu sĩ quan tình báo khác.
Cùng ý kiến, cựu sĩ quan CIA John Sipher - người đã từng làm việc tại cơ quan này 28 năm - cho rằng quyết định dừng hỗ trợ tình báo là “hành động liều lĩnh và thiếu cân nhắc”.
Theo ông Sipher, hợp tác tình báo tốt nên được giữ bí mật và nằm ngoài những thay đổi thất thường của chính trị. Ông Sipher cho rằng đây là lựa chọn cuối cùng để đưa ra lập trường công khai, đặc biệt là khi có rất nhiều cách khác để gây áp lực với đối tác.

Ukraine sẽ ra sao khi Mỹ dừng viện trợ, tình báo?
(PLO)- Việc Mỹ tạm dừng viện trợ và chia sẻ thông tin tình báo sẽ khiến Ukraine đối mặt với nhiều hệ lụy nghiêm trọng, nhất là khi Nga có thể chớp thời cơ để tấn công.
