Năm 2016: Báo cáo HPI do New Economics Foundation công bố cho thấy Việt Nam xếp thứ 5 thế giới, với top 10 bao gồm Costa Rica, Mexico, Colombia, Vanuatu, Việt Nam, Panama, Nicaragua, Bangladesh, Thái Lan, Ecuador. Đây cũng là thời điểm Việt Nam được coi là có HPI cao nhất châu Á, vượt qua các quốc gia như Thái Lan và Bangladesh.
Báo cáo HPI (Happy Planet Index - Chỉ số Hành tinh Hạnh phúc) do New Economics Foundation (NEF) khởi xướng là một thước đo thay thế để đánh giá mức độ hạnh phúc và phúc lợi của các quốc gia trên toàn cầu, khác biệt so với các chỉ số kinh tế truyền thống như GDP. NEF, một tổ chức nghiên cứu độc lập có trụ sở tại Vương quốc Anh, đã phát triển HPI nhằm tập trung vào cách các quốc gia đạt được cuộc sống lâu dài, hạnh phúc và bền vững với môi trường, thay vì chỉ dựa vào sự tăng trưởng kinh tế.
Tích cực:
HPI cung cấp góc nhìn mới về phát triển, khuyến khích các chính sách chú trọng đến môi trường và phúc lợi xã hội. Nó được trích dẫn trong các nghiên cứu học thuật và thảo luận chính sách toàn cầu.
Hạn chế:
Một số nhà phê bình cho rằng HPI quá đơn giản hóa, không phản ánh đầy đủ các khía cạnh kinh tế hoặc văn hóa phức tạp, và dữ liệu chủ quan từ Gallup Poll có thể thiếu nhất quán giữa các quốc gia.
Cách tính HPI
HPI được tính dựa trên bốn chỉ số thành phần chính:
- Mức độ hài lòng với cuộc sống (Wellbeing): Dữ liệu này thường được thu thập từ Gallup World Poll, khảo sát cảm nhận chủ quan của người dân về chất lượng cuộc sống của họ trên thang điểm từ 0 đến 10.
- Tuổi thọ trung bình (Life Expectancy): Dựa trên số liệu từ các tổ chức như Liên Hợp Quốc (UN) hoặc Ngân hàng Thế giới (World Bank), phản ánh sức khỏe và điều kiện sống tổng thể.
- Bất bình đẳng thu nhập (Inequality of Outcomes): Đo lường sự chênh lệch trong chất lượng cuộc sống (hạnh phúc và tuổi thọ) giữa các nhóm dân cư trong xã hội, thường dựa trên hệ số Gini hoặc dữ liệu tương tự.
- Dấu chân sinh thái (Ecological Footprint): Đánh giá mức độ tiêu thụ tài nguyên thiên nhiên trên đầu người, do Global Footprint Network cung cấp, thể hiện tác động của một quốc gia lên môi trường.
Đặc điểm nổi bật:
- Khác biệt với GDP: Không giống GDP chỉ đo sản lượng kinh tế, HPI ưu tiên chất lượng cuộc sống và tính bền vững.
- Xếp hạng:
Các quốc gia được xếp hạng dựa trên điểm HPI, với những nước đạt được cuộc sống tốt (hạnh phúc, tuổi thọ cao) nhưng sử dụng ít tài nguyên hơn sẽ đứng đầu.
Ví dụ, Costa Rica thường xuyên dẫn đầu nhờ tuổi thọ cao, hạnh phúc ổn định và dấu chân sinh thái thấp.
m.viettimes.vn
