Nguồn hình ảnh,Flightradar24
Chụp lại hình ảnh,Chiếc C909 đầu tiên đã đáp xuống sân bay Nội Bài vào 10:44 hôm 23/1/2025, sau gần hai tiếng khởi hành từ sân bay Thành Đô, Trung Quốc, dù giới chức Việt Nam chưa phê duyệt hợp đồng thuê
1 tháng 3 2025
Trong một động thái được cho là 'dọn đường' cho việc thuê máy bay COMAC do Trung Quốc sản xuất, Bộ Giao thông - Vận tải Việt Nam hôm 28/2 đã gửi công văn đề nghị chính phủ sửa một nghị định để giúp hanh thông thủ tục cấp phép khai thác máy bay nước ngoài tại Việt Nam.
Động thái của Bộ Giao thông - Vận tải được tiến hành trong bối cảnh Việt Nam đang dường như 'mắc kẹt' giữa áp lực phải thuê máy bay do Trung Quốc sản xuất, với việc loại máy bay này không đáp ứng đủ các quy định của cả quốc tế và trong nước để được Hà Nội cấp phép bay.
Và dù chưa được cấp phép, nhưng chiếc C909 đầu tiên do Trung Quốc sản xuất đã đáp xuống sân bay Nội Bài vào 10:44 hôm 23/1/2025, sau gần hai tiếng khởi hành từ sân bay Thành Đô, Trung Quốc, theo thông tin lộ trình bay của Flightradar24.
Việc rà soát các quy định này, theo Bộ Giao thông vận tải, là dựa trên cơ sở đề xuất của hãng hàng không Vietjet Air cùng với hãng COMAC, và cũng là kết quả cuộc gặp của Phó thủ tướng Trần Hồng Hà với phó chủ tịch COMAC.
- Vì sao Trung Quốc nỗ lực 've vãn' để Việt Nam thuê máy bay nội địa COMAC?22 tháng 1 năm 2025
- Singapore gỡ quảng cáo Vietjet về bảo vệ môi trường18 tháng 1 năm 2025
- VietJet thua kiện trong vụ thuê máy bay, phải bồi thường 180 triệu USD6 tháng 8 năm 2024
Nguồn hình ảnh,Reuters
Chụp lại hình ảnh,Máy bay C909 có sức chứa lên đến 90 chỗ ngồi, cho đến tháng 11 năm ngoái vẫn được gọi là ARJ21, là máy bay phản lực đầu tiên của Trung Quốc được sản xuất thương mại và đi vào hoạt động vào năm 2016
Áp lực từ Trung Quốc
Hồi tháng 1/2025, có tin Vietjet đã ký hợp đồng với hãng COMAC của Trung Quốc để thuê hai máy bay phản lực thân hẹp C909, trong khi Vietnam Airlines năm ngoái nói "đang tính thuê" máy bay thân rộng C919 của COMAC, nhưng sau đó không tiết lộ gì thêm, theo hãng tin Reuters.Nhưng khi đó, cơ quan quản lý Việt Nam hiện chưa dám bật đèn xanh cho việc thuê máy bay Trung Quốc, mà chỉ nói "sẽ sớm" làm như vậy - trước sức ép từ Bắc Kinh.
Điều 12, Nghị định 89/2019 của chính phủ quy định về các ngành, nghề kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực hàng không dân dụng bắt buộc "Các chủng loại tàu bay nhập khẩu vào Việt Nam được Cục Hàng không liên bang Mỹ (FAA) hoặc Cơ quan an toàn hàng không châu Âu (EASA) hoặc Nhà chức trách hàng không Việt Nam cấp Chứng chỉ loại tàu bay."
Căn cứ vào quy định này thì máy bay COMAC của Trung Quốc không đủ điều kiện để được nhập khẩu vào Việt Nam do tới nay mới chỉ được chính Trung Quốc và Indonesia chứng nhận.
Trung Quốc được cho là vẫn đang nỗ lực tìm kiếm chứng nhận từ Mỹ và châu Âu cho máy bay COMAC nhưng đến nay vẫn chưa thành công.
Bất chấp thách thức này, Trung Quốc, bên cạnh việc ve vãn, được cho là đã gây sức ép lên Việt Nam đối với vụ thuê máy bay COMAC.
Trung Quốc đã đưa ra các điều khoản tài chính rất hấp dẫn và "quá tốt để cưỡng lại", theo nguồn tin của Reuters.
Phó chủ tịch Hội đồng quản trị COMAC Tan Wangeng đã đến Hà Nội hôm 15/1/2025 và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc điện đàm với Tổng Bí thư Tô Lâm vào cùng ngày, trong đó ông Tập kêu gọi hai nước "tăng cường kết nối", theo truyền thông Trung Quốc.
Ngay sau cuộc điện đàm của ông Tập Cận Bình và ông Tô Lâm, chính phủ Việt Nam đã công khai tuyên bố rằng họ đang nỗ lực xóa bỏ các rào cản pháp lý để cho phép máy bay COMAC hoạt động tại quốc gia này.
Nguồn hình ảnh,Getty Images
Chụp lại hình ảnh,Tổng Bí thư Tô Lâm và Chủ tịch Tập Cận Bình
Cán cán bộ của cơ quan quản lý và nhân viên Vietjet Air được cho là đã có mặt tại các chi nhánh của COMAC tại Thượng Hải từ ngày 14/1 để tham gia khóa đào tạo kéo dài 10 ngày về các tiêu chuẩn, hoạt động và bảo dưỡng C909, theo các tài liệu của VietJet.
Vietjet dự định sử dụng máy bay COMAC để kết nối các thành phố chính của Việt Nam với Côn Đảo - một địa điểm du lịch - nơi các máy bay phản lực lớn hơn không thể hạ cánh.
'Dọn đường'
Nguồn hình ảnh,Getty Images
Chụp lại hình ảnh,Các máy bay trong đội bay của các hãng hàng không Việt Nam hiện chủ yếu là đi thuê
Sau cuộc gặp của Phó thủ tướng Trần Hồng Hà với phó chủ tịch Công ty COMAC, Bộ Giao thông - Vận tải, cơ quan sẽ bị mất tên khi sáp nhập vào Bộ Xây dựng từ hôm nay, 1/3/2025, cho biết họ tiến hành rà soát các quy định của pháp luật hiện hành.
Bộ này cho biết khoản 2 điều 12d Nghị định số 92/2016/NĐ-CP của Chính phủ quy định: "Các chủng loại tàu bay nhập khẩu vào Việt Nam được Cục Hàng không liên bang Mỹ (FAA) hoặc Cơ quan An toàn hàng không châu Âu (EASA) hoặc nhà chức trách hàng không Việt Nam cấp chứng chỉ loại tàu bay".
Có nghĩa là các loại máy bay nhập khẩu vào Việt Nam phải được FAA hoặc EASA hoặc nhà chức trách hàng không Việt Nam (Cục Hàng không Việt Nam) cấp chứng chỉ loại tàu bay.
Hiện quy định chưa cho phép Việt Nam công nhận chứng chỉ loại tàu bay đối với những máy bay chưa được FAA và EASA cấp giấy chứng nhận loại.
Thủ tục cấp giấy chứng nhận loại chỉ được thực hiện khi Việt Nam là quốc gia thiết kế và Cục Hàng không Việt Nam xây dựng ban hành các tiêu chuẩn, có đầy đủ nguồn nhân lực có trình độ để đảm bảo thực hiện quá trình phê chuẩn giấy chứng.
Tuy nhiên, theo Bộ Giao thông - Vận tải, thời gian để xây dựng tiêu chuẩn, quy trình và chuẩn bị nhân lực, cùng quá trình thực hiện cấp giấy chứng cần rất nhiều thời gian.
Trong khi đó, do ảnh hưởng đại dịch Covid-19, và lệnh triệu hồi đối động cơ của hãng Pratt & Witney, hoạt động khai thác máy bay của Việt Nam bị ảnh hưởng khá nhiều.
Do đó, theo Bộ Giao thông - Vận tải, việc giới hạn cho phép các máy bay khai thác tại Việt Nam chỉ có giấy chứng nhận loại do Cục Hàng không Việt Nam cấp hoặc FAA hoặc EASA cấp (mà không cho phép Cục Hàng không Việt Nam công nhận) "sẽ làm hạn chế cơ hội của các hãng hàng không Việt Nam trong việc tiếp cận các loại máy bay được thiết kế, chế tạo bởi các quốc gia khác có năng lực toàn cầu về khoa học và công nghệ".
Từ đó, bộ này kiến nghị Chính phủ bãi bỏ khoản 2 điều 12d nghị định số 92/2016/NĐ-CP để đưa máy bay của COMAC vào khai thác tại Việt Nam.
