Đô thị ven biển Diêm Phố được hình thành sẽ là động lực phát triển kinh tế biển phía Bắc của tỉnh Thanh Hóa. Ngoài ra, người dân xã Ngư Lộc không còn phải lo lắng về tình trạng đất chật, người đông.
Ngư Lộc là một xã ven biển thuộc huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa. Trong thời kỳ phong kiến, Ngư Lộc được biết đến với tên gọi làng Diêm Phố.
Theo thông tin từ UBND xã Ngư Lộc, địa phương này là một trong những xã có diện tích đất ở nhỏ nhất cả nước (0,46km2), tổng dân số khoảng 19.000 người. Đây cũng là xã có mật độ dân số cao nhất Việt Nam (40.000 người/km2) và không có đất sản xuất nông nghiệp.
Diện tích chật hẹp, mật độ dân số cao, khiến cuộc sống sinh hoạt của người dân gặp không ít bất cập, khó khăn.
Từng có ý tưởng lấn biển để mở rộng xã
Sống ở nơi có dân số đông trong khi diện tích đất ở ngày càng khan hiếm, nhiều người dân xã Ngư Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa, đã chọn cách giãn dân cơ học, mua đất ở các xã lân cận để sinh sống."Một số gia đình có đến 7-8 người con, khi họ lập gia đình, số nhân khẩu trong nhà ngày càng tăng. Có những hộ với ba thế hệ cùng chung sống dưới một mái nhà. Không còn cách nào khác, nhiều người trẻ phải vay mượn để mua đất tại các địa phương giáp ranh nhằm giảm tình trạng quá tải dân cư", một người dân địa phương chia sẻ.
Trái ngược với cảnh chật chội tại xã Ngư Lộc, diện tích đất ở tại xã "hàng xóm" Minh Lộc rộng rãi hơn (Ảnh: Thanh Tùng).
Ông Hoàng Văn Ninh, Bí thư kiêm Trưởng thôn Thắng Lộc (xã Ngư Lộc), cho biết, hiện tại, xã Minh Lộc có khoảng 300 hộ dân gốc Ngư Lộc chuyển đến sinh sống. Tương tự, tại xã Hòa Lộc (huyện Hậu Lộc), cũng có cả một làng với hàng trăm hộ dân từ Ngư Lộc di cư đến định cư.
Theo một lãnh đạo xã Ngư Lộc, việc người dân rời quê hương để sinh sống nơi khác là tình huống "bất đắc dĩ". Đây là cách giãn dân cơ học để giải quyết tình trạng đất chật, người đông. Tuy nhiên, việc di cư cũng khiến người dân gặp nhiều khó khăn như thay đổi hộ khẩu, làm quen với môi trường sống mới, thích nghi với văn hóa địa phương khác và đặc biệt là tìm kiếm việc làm ổn định.
Ông Nguyễn Văn Quang, Chủ tịch UBND xã Ngư Lộc, cho biết trước thực trạng đất chật, người đông, giai đoạn 2016-2017, địa phương từng đề xuất phương án lấn biển để mở rộng địa giới hành chính, giúp giảm áp lực dân số và tạo điều kiện phát triển kinh tế biển.
Xã Ngư Lộc từng có ý tưởng lấn biển để mở rộng khu dân cư (Ảnh: Thanh Tùng).
Tuy nhiên, ý tưởng này không thể triển khai do việc lấn biển có thể ảnh hưởng đến dòng chảy, tác động tiêu cực đến các địa phương ven biển lân cận như Hoằng Hóa và Sầm Sơn. Ngoài ra, mở rộng diện tích bằng cách lấn biển còn có nguy cơ ảnh hưởng đến sinh kế của người dân địa phương.
Sau khi ý tưởng lấn biển không được thực hiện, tỉnh Thanh Hóa đã xây dựng quy hoạch chung đô thị ven biển Diêm Phố tại huyện Hậu Lộc với tầm nhìn đến năm 2045.
Người dân được gì khi quy hoạch đô thị biển?
Theo đồ án quy hoạch, khu đô thị ven biển sẽ bao gồm toàn bộ diện tích tự nhiên của bốn xã: Ngư Lộc, Đa Lộc, Hưng Lộc và Minh Lộc. Diện tích quy hoạch khoảng 2.503ha, trong đó nghiên cứu thêm khoảng 250ha mặt nước biển.Sau khi hoàn thiện, đô thị ven biển Diêm Phố dự kiến đạt tiêu chí đô thị loại V, với dân số ước tính khoảng 60.000 người vào năm 2030 và khoảng 70.000 người vào năm 2045.
Bản đồ định hướng phát triển không gian đô thị ven biển Diêm Phố (Ảnh: Cổng thông tin Quy hoạch xây dựng và Quy hoạch đô thị Việt Nam, thuộc Bộ Xây dựng).
Bên cạnh mục tiêu trở thành động lực phát triển kinh tế biển phía Bắc Thanh Hóa, khu đô thị còn được kỳ vọng sẽ nâng cao chất lượng đời sống người dân với nhiều khu văn hóa và khu dân cư mới.
Khi đô thị hình thành, mật độ dân cư tại các xã, đặc biệt là xã Ngư Lộc, sẽ giảm đáng kể. Dự kiến, diện tích đất ở phát triển mới đến năm 2045 khoảng 80ha, với chỉ tiêu trung bình 45,85 m2/người, góp phần cải thiện điều kiện sống và đáp ứng nhu cầu phát triển đô thị bền vững.
Ông Phan Lê Quang, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Thanh Hóa, cho biết, quy hoạch chung đô thị ven biển Diêm Phố đã được phê duyệt và địa phương cùng các ngành chức năng đang triển khai theo lộ trình.
Việc quy hoạch sẽ mở rộng không gian phát triển kinh tế, người dân có điều kiện mở rộng xưởng sản xuất, khu chế biến (Ảnh: Thanh Tùng).
"Huyện Hậu Lộc đang lập quy hoạch chi tiết để triển khai các dự án khu dân cư và công trình phúc lợi. Mục tiêu của quy hoạch là biến các xã vùng biển huyện Hậu Lộc thành khu đô thị phát triển mới, với cơ sở hạ tầng hiện đại và các khu công nghiệp. Sau khi hoàn thiện, đô thị sẽ tạo thêm việc làm cho người dân địa phương, đồng thời giúp giảm tải áp lực dân số tại xã Ngư Lộc", ông Quang nhấn mạnh.
Một lãnh đạo xã Ngư Lộc nhận định rằng, việc triển khai quy hoạch đô thị ven biển là một bước đi hợp lý, mang lại nhiều lợi ích cho người dân địa phương.
"Trong quá trình xây dựng khu đô thị, hệ thống cơ sở vật chất, hạ tầng giao thông, bãi đỗ xe, công viên, trụ sở hành chính sẽ được đầu tư đồng bộ và hiện đại hơn. Đặc biệt, các khu công nghiệp sẽ tạo điều kiện cho người dân tìm kiếm việc làm ngay tại quê hương, hạn chế tình trạng thanh niên phải rời quê hương đi làm ăn xa", vị lãnh đạo chia sẻ.
Sau quy hoạch, 4 xã vùng biển huyện Hậu Lộc sẽ trở thành động lực phát triển kinh tế biển phía Bắc của Thanh Hóa (Ảnh: Thanh Tùng).
Ngoài ra, khi khu đô thị đi vào hoạt động, diện tích đất ở và mặt bằng kinh doanh cũng sẽ được mở rộng, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế, nhất là ngành chế biến hải sản.
Chị Hải, một người dân tại thôn Thắng Lộc, xã Ngư Lộc bày tỏ mong muốn quy hoạch đô thị ven biển sớm được triển khai. "Khi có khu công nghiệp gần nhà, chúng tôi sẽ có cơ hội tìm được việc làm ổn định mà không phải ly hương. Hơn nữa, việc mở rộng các khu chế biến hải sản sẽ giúp cải thiện môi trường sống, giảm ô nhiễm", chị Hải chia sẻ.
