Tản Đà người lập ngôn:
Dân hai lăm triệu ai người lớn
Nước bốn nghìn năm vẫn trẻ con,
Đã “điểm huyệt” không chỉ một mà nhiều căn bệnh - cũng là đặc điểm chung của cả xã hội. Nhà văn Thạch Lam thì nói về sự nông nổi, hời hợt: “
Cái mà chúng ta thiếu nhất là sự sâu sắc. Chúng ta có đời sống bên trong rất nghèo nàn và bạc nhược. Những tính tình phong phú, dồi dào mãnh liệt chúng ta ít có. Chẳng dám yêu cái gì tha thiết và cũng chẳng dám ghét cay ghét đắng. . .”
Phan Kế Bính của “Việt Nam phong tục” nổi tiếng, lên tiếng chê
một bộ phận dân chúng tài hèn trí đoản, bán quẩn buôn quanh, thích kéo bè kéo cánh. . .
Nhà văn hóa Phan Khôi viết về thói phù thịnh: “
Sĩ phong nước ta, suy đồi đi là từ thời Lê Trung Hưng về sau. Người trên người dưới bắt chước nhau, thành ra cả một nước đều bỏ mất đại nghĩa, quên mất liêm sỉ, mà đổ xô nhau vào vòng danh lợi. Lòng tự trọng của người mình như ngọn lửa đã tắt, không còn bừng lên, như hột giống bị ẩm, không còn nứt lên được. Lại thêm cái kiểu chuyên chế từ xưa đến nay, cứ ở trên đè xuống ở dưới đợ lên, làm cho nhân dân ngày một đê hèn yếu ớt. . .”
*Thật ra phổ cập đh chỉ để đớp tiền nhiều hơn thôi chứ nó cũng chả có tác dụng gì cả