Dù kỹ thuật may tốt, đẹp hơn các 'cường quốc may mặc' Bangladesh, Ấn Độ và phải làm việc trong điều kiện bụi bặm, nhiều tiếng ồn, tăng ca kéo dài... nhưng lương công nhân dệt may Việt Nam vẫn ở mức thấp.
Triển vọng ngành dệt may trong năm 2025 được đánh giá rất khả quan - Ảnh: HÀ QUÂN
Thông tin này được nêu tại hội nghị lấy ý kiến cho Báo cáo tiền lương, thu nhập của người lao động trong các doanh nghiệp dệt may và khuyến nghị đối với hoạt động đối thoại, thương lượng tập thể về tiền lương, thu nhập trong ngành dệt may, do Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam tổ chức ngày 21-2.
Thu nhập bình quân 10,4 triệu đồng/tháng
Ông Nguyễn Vinh Quang - phó trưởng Ban Chính sách pháp luật và quan hệ lao động (Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam) - cho biết tổng số lao động làm việc trong ngành dệt may đã tăng từ gần 1,8 triệu người năm 2012 lên khoảng 3 triệu người năm 2024. Khoảng 74% số này là lao động nữ.
Tính đến năm 2024, số lượng doanh nghiệp dệt may vào khoảng 7.000. Khảo sát 735 doanh nghiệp có công đoàn cơ sở cho thấy thu nhập bình quân chung của người lao động ngành dệt may là 10,4 triệu đồng/người/tháng.
Theo công bố trong Niên giám thống kê 2023 của Tổng cục Thống kê, thu nhập bình quân của người lao động trong doanh nghiệp dệt là 10,83 triệu đồng/tháng, ngành may là 9,14 triệu đồng/tháng.
Ông Nguyễn Vinh Quang nói mức thu nhập này thấp hơn thu nhập bình quân chung của cả nước (11,499 triệu đồng), thấp hơn ngành chế biến chế tạo (10,58 triệu đồng), điện tử (12,54 triệu đồng)…
Trong khi đó điều kiện làm việc của ngành dệt may phải đối mặt với một số vấn đề như: nồng độ bụi, ánh sáng, độ ồn, môi trường nóng ẩm, tăng ca, thời gian làm việc với cường độ cao.
Đồng thời tỉ lệ lương cơ bản - khoản được dùng để tính đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc - chỉ chiếm 72%. Phần còn lại được chi trả bằng các khoản như phụ cấp, tiền làm thêm giờ, thưởng, phúc lợi… dẫn đến các chế độ an sinh cho người lao động như ốm đau, thai sản, hưu trí… cũng thấp theo.
Đánh giá chung về tốc độ tăng lương của công nhân ngành dệt may, theo ông Quang, mỗi năm tiền lương chỉ tăng 3,3%, không theo kịp lạm phát.
Do đó cần thương lượng để điều chỉnh tiền lương hằng năm với mức tối thiểu đạt 4-5% mới đủ bù lạm phát, cải thiện đời sống cho người lao động.
Dệt may đang phụ thuộc nhập nguyên phụ liệu
Theo báo cáo, Việt Nam hiện là quốc gia xuất khẩu dệt may đứng thứ 3 trên thế giới, sau Trung Quốc và Bangladesh. Tỉ trọng xuất khẩu dệt may chiếm 11-12% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước trong giai đoạn 2022-2024.
Tính đến năm 2024, các sản phẩm dệt may của Việt Nam đã được xuất khẩu sang hơn 180 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, với tổng kim ngạch xuất khẩu vào các thị trường lớn nhất khoảng 36,06 tỉ USD.
Nhưng theo Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), kim ngạch nhập khẩu hàng dệt may cũng tăng mạnh từ 10,7 tỉ USD năm 2011 lên gần 25 tỉ USD năm 2024. Trong đó chủ yếu nhập khẩu nguyên phụ liệu đầu vào cho ngành may mặc.
Điều này cho thấy ngành dệt may Việt Nam vẫn phải phụ thuộc nhiều vào nguyên phụ liệu nhập khẩu từ nước ngoài gồm vải, nguyên phụ liệu dệt may, bông và sợi dệt các loại.
Đồng thời doanh nghiệp ngành dệt may cũng tiếp tục đối mặt những thách thức như giá đơn hàng thấp, trong khi chi phí đầu vào tiếp tục tăng, các nhãn hàng có sự thay đổi lớn trong cách mua hàng, thanh toán, giảm sản lượng…
Một số doanh nghiệp khó tiếp cận các đơn hàng lớn và phải chấp nhận đơn hàng nhỏ, thời gian giao hàng nhanh và yêu cầu khắt khe.
Triển vọng ngành dệt may trong năm 2025 được đánh giá rất khả quan - Ảnh: HÀ QUÂN
Thông tin này được nêu tại hội nghị lấy ý kiến cho Báo cáo tiền lương, thu nhập của người lao động trong các doanh nghiệp dệt may và khuyến nghị đối với hoạt động đối thoại, thương lượng tập thể về tiền lương, thu nhập trong ngành dệt may, do Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam tổ chức ngày 21-2.
Thu nhập bình quân 10,4 triệu đồng/tháng
Ông Nguyễn Vinh Quang - phó trưởng Ban Chính sách pháp luật và quan hệ lao động (Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam) - cho biết tổng số lao động làm việc trong ngành dệt may đã tăng từ gần 1,8 triệu người năm 2012 lên khoảng 3 triệu người năm 2024. Khoảng 74% số này là lao động nữ.
Tính đến năm 2024, số lượng doanh nghiệp dệt may vào khoảng 7.000. Khảo sát 735 doanh nghiệp có công đoàn cơ sở cho thấy thu nhập bình quân chung của người lao động ngành dệt may là 10,4 triệu đồng/người/tháng.
Theo công bố trong Niên giám thống kê 2023 của Tổng cục Thống kê, thu nhập bình quân của người lao động trong doanh nghiệp dệt là 10,83 triệu đồng/tháng, ngành may là 9,14 triệu đồng/tháng.
Ông Nguyễn Vinh Quang nói mức thu nhập này thấp hơn thu nhập bình quân chung của cả nước (11,499 triệu đồng), thấp hơn ngành chế biến chế tạo (10,58 triệu đồng), điện tử (12,54 triệu đồng)…
Trong khi đó điều kiện làm việc của ngành dệt may phải đối mặt với một số vấn đề như: nồng độ bụi, ánh sáng, độ ồn, môi trường nóng ẩm, tăng ca, thời gian làm việc với cường độ cao.
Đồng thời tỉ lệ lương cơ bản - khoản được dùng để tính đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc - chỉ chiếm 72%. Phần còn lại được chi trả bằng các khoản như phụ cấp, tiền làm thêm giờ, thưởng, phúc lợi… dẫn đến các chế độ an sinh cho người lao động như ốm đau, thai sản, hưu trí… cũng thấp theo.
Đánh giá chung về tốc độ tăng lương của công nhân ngành dệt may, theo ông Quang, mỗi năm tiền lương chỉ tăng 3,3%, không theo kịp lạm phát.
Do đó cần thương lượng để điều chỉnh tiền lương hằng năm với mức tối thiểu đạt 4-5% mới đủ bù lạm phát, cải thiện đời sống cho người lao động.
Dệt may đang phụ thuộc nhập nguyên phụ liệu
Theo báo cáo, Việt Nam hiện là quốc gia xuất khẩu dệt may đứng thứ 3 trên thế giới, sau Trung Quốc và Bangladesh. Tỉ trọng xuất khẩu dệt may chiếm 11-12% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước trong giai đoạn 2022-2024.
Tính đến năm 2024, các sản phẩm dệt may của Việt Nam đã được xuất khẩu sang hơn 180 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, với tổng kim ngạch xuất khẩu vào các thị trường lớn nhất khoảng 36,06 tỉ USD.
Nhưng theo Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), kim ngạch nhập khẩu hàng dệt may cũng tăng mạnh từ 10,7 tỉ USD năm 2011 lên gần 25 tỉ USD năm 2024. Trong đó chủ yếu nhập khẩu nguyên phụ liệu đầu vào cho ngành may mặc.
Điều này cho thấy ngành dệt may Việt Nam vẫn phải phụ thuộc nhiều vào nguyên phụ liệu nhập khẩu từ nước ngoài gồm vải, nguyên phụ liệu dệt may, bông và sợi dệt các loại.
Đồng thời doanh nghiệp ngành dệt may cũng tiếp tục đối mặt những thách thức như giá đơn hàng thấp, trong khi chi phí đầu vào tiếp tục tăng, các nhãn hàng có sự thay đổi lớn trong cách mua hàng, thanh toán, giảm sản lượng…
Một số doanh nghiệp khó tiếp cận các đơn hàng lớn và phải chấp nhận đơn hàng nhỏ, thời gian giao hàng nhanh và yêu cầu khắt khe.
