Gần tết tao bị lười nên nội dung viết dễ hiểu không đi sâu nhiều, có gì khi nào xong các bài cơ bản, ra bài nâng cao thì tao sẽ viết chi tiết bù lại.
Tao viết bản thảo rồi đăng luôn chưa xem kỹ nội dung, thằng nào thấy có gì không đúng thì nhắc tao nhé.
ĐỊNH NGHĨA
Open Interest là gì ?
Open Interest (sau đây gọi tắt là OI) chỉ liên quan đến thị trường tương lai, trong bài này này tao tập trung thị trường tương lai vĩnh cửu của crypto - Perpetual (sau đây gọi tắt là Perp). OI đại diện tổng số hợp đồng đang mở trên thị trường chưa được đóng (chốt lời, chủ động cắt lỗ) hoặc bị thanh lý.
Thế nào là 1 hợp đồng ? Một Ví dụ cơ bản nhất, tao mở một lệnh Long mới, thằng khác mở một lệnh Short mới, cả 2 cùng khớp với nhau tạo 1 hợp đồng trên thị trường.
Như trong thực tế, một hợp đồng ký kết giữa 2 bên luôn cần bên A và bên B, cụ thể ở đây là bên mua và bên bán. Theo đó 1 lệnh Long phải khớp với 1 lệnh Short khác thì mới tính là 1 OI. Điều căn bản này quan trọng nên tao phải lặp lại 2 lần.
OI giúp xác định dòng tiền mới vào thị trường hoặc đang thoát khỏi thị trường tại một mức giá nhất định. Trước khi đi vào cách sử dụng, cần hiểu OI khác Khối lượng (Volume) như thế nào.
Sự khác biệt giữa Open Interest và Khối lượng
Tiếp tục ví dụ và những gì tao đã nói trên, tao vào 1 lệnh Long BTC mới thì khối lượng sẽ tăng 1 trên sổ lệnh sàn. Lệnh Long của tao phải khớp với với một lệnh Short mới của một trader khác, lệnh Short mới sẽ làm khối lượng tăng thêm 1 trên sổ lệnh của sàn. Vậy tổng khối lượng đã thực hiện sẽ là 1+1 = 2. Về mặt OI, lệnh Long mới mở của tao khớp với lệnh Short mới mở của trader khác tạo thành 1 hợp đồng, theo đó OI sẽ tăng 1, tương ứng với tăng 1 hợp đồng.
Để hình dung ví dụ thực tế, ví dụ mày là người đi siêu thị mua 1 trái táo, còn tao là chủ siêu thị bán cho mày 1 trái táo. Sau khi giao dịch kết thúc, mày ra khỏi siêu thị với 1 trái táo, tao ghi nhận xuất kho 1 trái táo thu về tiền, mỗi người có được cái mình muốn (mày là táo, tao là tiền), theo đó, khối lượng ghi nhận là 2. Còn OI là 1 (trái táo).
Ai vào lệnh đối ứng với mày trong thị trường giá tăng ?
Trong một thị trường giá tăng, ai cũng vào lệnh Long, thì người vào lệnh Short đối ứng với mày là nhà tạo lập thị trường (sau đây gọi là market maker, viết tắt là MM). Đương nhiên là MM không làm từ thiện, nếu mày lên các sàn sẽ thấy các chương trình tham gia làm liquidity provider (nhà tạo lập thanh khoản đối ứng), theo đó sàn sẽ giảm phí giao dịch, trả token để sau này MM xả lại trên thị trường bù lại việc làm lệnh đối ứng.
Sau đây tao sẽ giải thích cách OI hoạt động.
Cách OI hoạt động
OI tăng
Khi OI tăng nghĩa là Long mở lệnh và Short cũng mở lệnh. Tao mua vì nghĩ giá tăng, người khác bán vì nghĩ giá giảm. Cùng nhau tạo 1 hợp đồng trên thị trường, OI sẽ tăng 1.
OI đi ngang
Để một hợp đồng không tăng cũng không giảm, tao mở lệnh, mày đóng lệnh. 1 người mở 1 người đóng khớp với nhau OI sẽ bằng 0.
Ví dụ mày đã vào lệnh Long trước đó tại 90k kỳ vọng giá lên 100k, stop loss mày đặt tại 85k. Sau khi mày đã vào lệnh, giá BTC giảm xuống 85k, mày dính stop loss phải đóng lệnh, lệnh Long của mày stop loss là 1 lệnh bán. Tại 85k tao vào 1 lệnh Long, lệnh Long của tao, là 1 lệnh mua, sẽ khớp với lệnh bán chốt lỗ của mày. Tao mở lệnh, mày đóng lệnh. 1 người mở 1 người đóng khớp với nhau OI sẽ bằng 0.
OI giảm
Để OI giảm, cả 2 bên Long Short phải đóng với nhau. 2 người đóng với nhau OI sẽ giảm -1.
Tiếp tục ví dụ trên, sau khi vào lệnh Long tại 85k, BTC tăng lên 90k, tao chốt lời bằng 1 lệnh bán, lệnh bán này khớp với 1 lệnh dừng lỗ của 1 thằng Short khác (là một lệnh mua). Theo đó cả 2 cùng rời khỏi thị trường, OI sẽ giảm -1.
Các trường hợp khác thì sao ?
Trước khi nói các trường hợp khác, cần lưu ý phân tích OI chỉ đơn giản dựa vào giả định tương đối và cần kết hợp với các thông tin khác để gia tăng xác suất phân tích đủ tin cậy, còn nói 1 cách chính xác thì mày không bao giờ biết được phe nào vào lệnh phe nào đóng lệnh.
Ví dụ tại 1 đỉnh sẽ có (1) các Long từ dưới đáy sẽ chốt lời (bằng lệnh bán), (2) Mấy thằng Long ngu vào lệnh đuổi theo thị trường (bằng một lệnh mua), (3) Short bị thanh lý (bằng một lệnh mua), (4) Cá mập vào lệnh Short mới tại đỉnh (bằng một lệnh bán). Cả 4 thằng đóng mở lệnh với nhau, chỉ dựa vào OI thì không rõ ai đang mở lệnh, ai đang đóng lệnh. Do đó, cần kết hợp OI với một yếu tố hoặc nhiều yếu tố khác.
Sau đây sẽ nói về cách sử dụng cơ bản kết hợp OI và Giá
Cách sử dụng cơ bản
Như tao đã nói, một lệnh Long mới phải khớp với một lệnh Short mới thì OI sẽ tăng +1. Cho nên mày
phải phân tích OI đi kèm với Giá tăng hay giảm để có giả định là ai đang mở lệnh để đẩy giá.
OI tăng và Giá tăng = Long mở lệnh
OI tăng và Giá giảm = Short mở lệnh
OI giảm và Giá tăng = Short đóng lệnh (bị thanh lý hoặc chốt lời) khớp với Long chốt lời
OI giảm và Giá giảm = Long đóng lệnh (bị thanh lý hoặc chốt lời) khớp với Short chốt lời
OI tăng giá tăng = Long mở lệnh
Mặc dù OI tăng 1 hợp đồng nghĩa là Long và Short cùng mở lệnh và khớp với nhau, nhưng vì thị trường đang bullish và giá tăng mày phải giả định là Long đang mở lệnh. Như đã giải thích ở đầu bài, Short ở đây vào lệnh đối ứng có thể là nhà tạo lập thị trường (market maker). Ngoài ra, Short còn có thể là :
- Mấy thằng Short ngu;
- Bên cung cấp thanh khoản cho sàn vào lệnh Short vì đây là nhiệm vụ của họ;
- Smart money Short từ từ khi giá tăng để tạo bẫy cho retail Long;
- Những đại gia nhiều tiền khác đang vào lệnh Short để phòng ngừa rủi ro (hedge risk), và đã có lệnh mua khác ở đâu đó.
Điểm chính là đây là mày không bao giờ biết mục đích thật sự của người Short đối ứng. Chỉ có thể đu theo đến khi có tín hiệu đảo chiều.
OI tăng và Giá giảm = Short mở lệnh
Mặc dù Long và Short cùng mở lệnh, nhưng vì thị trường đang bearish và giá giảm mày phải giả định là Short đang mở lệnh. Như đã giải thích trên, Long ở đây vào lệnh đối ứng có thể là nhà tạo lập thị trường (market maker). Ngoài ra, Long còn có thể là :
- Mấy thằng Long ngu;
- Bên cung cấp thanh khoản cho sàn vào lệnh Long vì nhiệm vụ của họ;
- Smart money Long từ từ khi giá giảm để tạo bẫy cho retail Short;
- Những đại gia nhiều tiền khác đang vào lệnh Long để phòng ngừa rủi ro (hedge risk), và đã có lệnh bán khác ở đâu đó.
Điểm chính là đây là mày không bao giờ biết mục đích thật sự của người Long đối ứng. Chỉ có thể đu theo đến khi có tín hiệu đảo chiều.
OI giảm và Giá tăng = Short đóng lệnh (bị thanh lý hoặc chốt lời) khớp với Long chốt lời
Cũng theo ví dụ trên, có thể thấy trong xu hướng giảm và có các đợt điều chỉnh tăng, OI lại giảm mạnh thể hiện cả Long và Short đều thoát khỏi thị trường. Theo đó:
- Lệnh Short trên đỉnh sẽ chốt lời dưới đáy và/hoặc lệnh Short theo khung thời gian thấp bị quét stop loss hoặc giá thanh lý; khớp với
- Lệnh Long đi ngược xu hướng tại đáy ngắn hạn và chốt lời tại đỉnh ngắn hạn và/hoặc Lệnh Long bị dính thanh lý hoặc chủ động cắt lỗ
OI giảm và Giá giảm = Long đóng lệnh (bị thanh lý hoặc chốt lời) khớp với Short chốt lời
Cũng theo ví dụ đầu tiên, sau khi tất cả mọi người đều Long, không còn ai mua nữa thì giá sẽ tự động giảm, OI lại giảm mạnh thể hiện cả Long và Short đều thoát khỏi thị trường. Theo đó:
- Lệnh Long từ dưới đáy sẽ chốt lời trên đỉnh và/hoặc lệnh Long theo khung thời gian thấp bị quét stop loss hoặc giá thanh lý; khớp với
- Lệnh Short tại đỉnh và chốt lời mỗi khi giá xuống thấp hơn.
Xem OI ở đâu ?
Như trong bài Funding Rate, tao sẽ xem OI trên Coinalyze. Hiện tại thông tin về OI có sẵn trên nhiều trang crypto nên không nhất thiết phải xài Coinalyze.
Tương tự Funding Rate, mày có thể xem OI tổng hợp từ các sàn lớn. Tuy nhiên với hệ thống của tao, tao chỉ xem OI của Bybit, Binance và Bitmex. Trong đó OI của Bybit và Binance để tao có giả định những thằng ngu đang vào lệnh gì. Bitmex, là sàn đã lâu đời nên các trader trên sàn đa số là có kinh nghiệm, đi theo order flow của Bitmex thường sẽ đúng hoặc dự báo tương lai gần. Ngoài ra, còn nhiều sàn lớn khác như OKX, Huobi,v.v. nhưng tao ko thấy có lợi thế gì nên không theo dõi.